به گزارش تابناک
یزد،واژه چاپ به معناي پرس كردن سطحي بر سطح ديگر و در لغت به نقش، اثر، مُهر،
نشان معنا شده و كلمه هاي طبع، باسمه و تافت به عنوان مترادف آن در متن هاي
گوناگون نيز بكار برده شده است.
نبود تشكل منسجم و اتحاديه ، فشارهاي
مالياتي ، حقوق گمركي چاپخانه داران، اختصاص تسهيلات صندوق توسعه ملي ،
آموزش اپراتورهاي دستگاه چاپ و همگرايي و مشاركت صنف هاي مختلف مرتبط با
چاپ و نشر از مسايل مهم پيش روي صنعت چاپ و نشر استان يزد است.
يوهانس
گوتنبرگ آلماني در نيمه دوم سده پانزدهم ميلادي سبب شكل گيري نخستين تحول
شگرف و مهم در صنعت چاپ شد ، او با اختراع حرف هاي متحرك و تغيير صنعت چاپ
از شكل چوبي به صورت سربي انقلابي بزرگ را در فن چاپ پديد آورد و سبب ايجاد
چاپخانه هايي در شهرهايي همچون ونيز، فلورانس، پاريس و ليون شد.
پيشرفت
و كيفيت فن چاپ در سده 19 ميلادي سرعت بيشتري به خود گرفت و با گسترش
كاربرد كامپيوتر، پيدايش پديده نشر روميزي و شكل گيري انقلاب الكترونيكي
نام اين سده به عصر تازه كتاب مشهور شد.
صنعت چاپ به سه دسته اصلي چاپ
برجسته، چاپ مسطح و چاپ گرد تقسيم مي شود كه اين روش ها بر پايه هدف انتشار
آن انتخاب مي شود. مهم ترين روش هاي آن، چاپ هاي افست، فلكسو، هليوگراور،
سيلك اسكرين، لتر پرس و ديجيتال به شمار مي رود.
آشايي با صنعت چاپ در
ايران به دوره ايلخانيان بازمي گردد ، شايد بتوان دستگاه چاپي را كه در
زمان ايلخانان و به عهد حكومت گيخاتو وارد ايران شد و در چاپ اسكناسِ موسوم
به چاو از آن استفاده كردند، نخستين دستگاه چاپ در ايران به شمار آورد.
نخستين
نشانه از وجود چاپخانه در يزد چاپ كتابي با عنوان مجموعه البدايه يا
الهدايه است كه به سال 1277 هجري قمري (28 سال پس از ورود صنعت چاپ سنگي به
ايران) در كارخانه استاد ملامحمد فرزند آخوند ملاحسن در شهر يزد چاپ شد
اما نخستين چاپخانه به شيوه امروزي را شيخ احمد مدير سردبير هفته نامه
شيركوه در يزد بنيان نهاد ، اين چاپخانه نخست به انجام چاپ ژلاتين مي
پرداخت؛ سپس با آوردن ابزارهاي چاپ سنگي از اصفهان نشريات يزد را به زير
چاپ سنگي برد.
** راه اندازي رشته چاپ و نشر در يزد
مديركل فرهنگ و
ارشاد اسلامي استان يزد گفت: براي نخستين بار با هدف ارتقاي علمي صنعت چاپ
در استان، رشته چاپ و نشر در مركز علمي كاربردي فرهنگ و هنر يزد راه
اندازي شده است.
علي غياثي ندوشن يكي از ضعف هاي صنعت چاپ ايران را
نبود توجه كافي در زمينه آموزش خواند و افزود: چاپخانه ها بايد براي
استفاده از نيروي دانش آموخته مجاب و ترغيب شوند.
وي با بيان اينكه يزد
از استانهاي سرآمد در حوزه چاپ صنعتي بشمار مي رود و سرمايه گذاري خوبي در
اين حوزه انجام شده است، خاطرنشان كرد: تكنولوژي چاپ بايد به پيشرفت ها و
علم روز مجهز شود و بخصوص در اين حوزه بايد آموزش را جدي گرفت.
** لزوم تشكيل اتحاديه چاپخانه داران يزد
كارشناس
مسئول چاپ و نشر اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان يزد با تاكيد بر
لزوم تشكيل اتحاديه چاپخانه داران اين استان گفت: اين اتحاديه در راستاي
رفع مشكلات چاپخانه داران يزد و فراهم كردن شرايط ورود آنها به دنياي چاپ
موثر خواهد بود.
سعيد شيشه بري افزود: اصلاح قانون و برداشته شدن سقف
تعداد چاپخانه هاي داراي مجوز صنفي براي تشكيل اتحاديه مي تواند كمك شاياني
به تشكيل اين اتحاديه و در نهايت رفع بسياري از مشكلات اين حوزه كند.
وي
ادامه داد: در حالي كه براي تشكيل اتحاديه بايد تعداد پروانه هاي صنفي به
70 فقره برسد، اكنون فقط حدود 35 چاپخانه فعال در يزد داراي پروانه صنفي
هستند.
اين مسئول تصريح كرد: با توجه به سرمايه گذاري هاي مناسب بخش
خصوصي در حوزه چاپ و صنعتي بودن يزد، ايجاد شهرك صنعتي چاپ به منظور كاهش
هزينه هاي تمام شده و توسعه صنعت چاپ و بسته بندي در اين شهر احساس مي شود.
شيشه بري با تاكيد بر لزوم برگزاري دوره هاي آموزشي تخصصي صنعت چاپ در
يزد افزود: بيش از 95 درصد اپراتورهاي چاپ در يزد به طور تجربي آموزش ديده
و فعاليت مي كنند.
وي خاطر نشان كرد: در نظر گرفتن معافيت مالياتي يا
ماليات بر ارزش افزوده و معافيت حقوق گمركي چاپخانه داران، اختصاص تسهيلات
صندوق توسعه ملي مي تواند كمك شاياني به فعالان اين حوزه كند.
كارشناس
مسئول چاپ و نشر اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي يزد گفت: اين استان به
همراه هشت استان ديگر از جمله همدان و كرمان جزو مناطق درجه دو حوزه چاپ به
شمار مي آيد ، در مناطق درجه يك 11 استان از جمله اصفهان و فارس حضور
دارند و بقيه استانها جزو منطقه سه محسوب مي شوند.
** انتقاد يك چاپخانه دار از وضع موجود
مدير
شركت نگارفن يزد با ابراز گلايه از نبود تشكلي منظم براي چاپخانه داران
گفت: استان يزد در حوزه صنعت چاپ توانمند است اما نبود تشكل منظم در اين
استان سبب بروز مشكلات عديده اي براي سرمايه گذاران و چاپخانه هاي داراي
مجوز شده است.
حسن نجيب افزود: افرادي كه با سرمايه گذاري فراوان نسبت
به كسب مجوزهاي قانوني اقدام و نيرو جذب كرده اند بايد فشار مالياتي بيشتر
تحمل كنند.
وي ادامه داد: هر چند 580 صنف با چاپ ارتباط مستقيم دارند و
اين صنعت جزو پنج صنعت برتر دنيا است اما اين حوزه در يزد مركزيتي ندارد و
براي رفع ساده ترين امور متحمل زحمت هاي فراواني شويم.
وي اضافه كرد:
هر چند استان يزد در بخش گرافيك داراي نيروهاي متخصص و تحصيل كرده است اما
در بخش اپراتور نيروي متخصص ندارد و بايد از استان ديگر جذب كند.
** پيشنهاد تشكيل اتحاديه هاي مشترك
مدير
انتشارات طب گستر با اشاره به اينكه هزينه چاپ و نشر در استان يزد براي
ناشران بيش از استان هايي از جمله قم و خراستان رضوي است گفت: همگرايي و
مشاركت صنف هاي مختلف مرتبط با چاپ و نشر سبب كاهش قيمت چاپ و نشر در يزد
خواهد شد.
ابوالقاسم عقيلي افزود: سهم عمده توليد كتابها بصورت انبوه
در اختيار دولت است و ناشران استاني با مشكلاتي از جمله توزيع، پخش و صحافي
كتاب روبرو هستند.
وي با بيان اينكه فناوري هاي جديد از جمله كتابهاي
ديجيتال توليد انبوه را با مشكل مواجه كرده است، ادامه داد: با توجه به
مشكلات قانوني از نظر تعداد براي تشكيل اتحاديه هاي مستقل، اتحاد فعالان
حوزه چاپ و نشر از جمله چاپخانه داران، ناشران، صحافان و ليتوگرافها و
تشكيل اتحايه مشترك مي تواند براي هر يك از فعالان در اين صنف ها مفيد
باشد.
اهميت صنعت چاپ و نقش تاثيرگذار آن در جامعه به گونه اي است كه
شوراي عالي انقلاب فرهنگي، يازدهم شهريور را به عنوان روز ملي صنعت چاپ
نامگذاري كرد.
چاپ و نشر به عنوان صنعتي پيشرو و تاثيرگذار، سرآغاز
تحولي شگرف در زندگي انسانها شد و پيشرفت بسياري از تمدن هاي جهان را سرعت
بخشيد؛ پيشرفتي كه همچنان با گسترش فناوري ها ادامه دارد.
نبود اتحاديه
براي پيگيري مسائل، نيروي متخصص و ماهر به عنوان اپراتور در چاپخانه ها،
كمبود خدمات پس از چاپ و اختصاص تسهيلات از جمله مشكلات حوزه چاپ و نشر در
استان يزد به شمار مي رود كه سرمايه گذاران و فعالان اين حوزه براي رفع
آنها چشم انتظار توجه بيش از پيش مسئولان هستند.