ادبیات استاندار

حمید رستمی

دقیقاً دو سال از آن صبح سرد پاییزی می گذرد که مجید خدابخش بعد از دو دهه کش و قوس بالاخره سکان هدایت امور اجرایی استان را در دست گرفت و طی یک مراسم با شکوه در فرهنگسرای فدک رسماً آغاز به کار كرد تا سیاستهای دولت تدبیر و امید در گستره استانی را پياده سازد!

مجید خدابخش که بيش از سه دهه خارج از اردبیل مسئولیت داشت در بازگشتی شکوهمند خود را به عنوان یک چهرۀ کاریزماتیک که پتانسیل راهبری توسعه استان را دارد معرفی کرد و با تکیه بر سوابق پرشمار خویش خیلی زود کارها را به دست گرفت ولی نکته یی که او را از اسلاف خویش متمایز می کرد نه تفکرات توسعه گرایانه، نه رزومۀ بسیار پربار ، نه تجربیات مدیریتی در بخش خصوصی و نه حتی سعۀ صدر و آستانۀ تحمل بالایش بود.

مجید خدابخش یک خصلت منحصربفرد داشت و دارد که انبوهی از مدیران ریز و درشت استان درگذشته و حال از آن بی بهره بودند و احتمالاً خودشان هم به این ضعف آنچنان که باید و شاید واقف نبودند و به خیالشان نکته مهم و قابل اتکایی نبود که درجهت رفع اش کوششی ننموده اند. این نقطۀ قوت و منحصر بفرد به زعم خیلی ها بخصوص اصحاب رسانه ادبیات گفتاری جناب استاندار است که مسبوق به سابقه نبود.

این یک واقعیت تلخ است که اکثریت قریب به اتفاق مدیران استان در گذشته و حال به هنگام سخنرانی و مصاحبه بدلیل فشارات جانبی و سعی در اشتباه نکردن به یک دستور زبان التقاطی پناه می آورند که نمی توان نام درستی به آن نهاد . جملاتی متشکل از کلمات فارسی که به یك فعل ترکی در نهایت ختم می شود و لابلای آن پر است از مکث ها و دنبال کلمه گشتن ها و عدم توفیق در بیان منظور و ابتر ماندن کلام.

یک نگاه به مصاحبه های این عزیزان با شبکه سبلان نشان دهنده وضع افتضاح این دستور زبان است که گاهی حتی به مجریان تلویزیون هم سرایت می کند و آنها هم از این زبان ناکجاآبادی پیروی می کنند و بیننده که عموماً از مردمان سنتی استان هستند، چیز زیادی از این حرفها دستگیرشان نمی شود.

وجه تمایز استاندار با بقیه همین بود. یک دستور زبان پالوده و تر و تمیز و بی اشکال آکنده از کلمات ترکی مورد استعمال اکثریت مردم - و حتی بعضاً کلمات فراموش شده و از مُد افتاده – است بدون اینکه وارد فضای پوپولیسم و یا ادبیات کم وزن جامعه بشود تمام تفکرات توسعه گرایانه خویش را با دستور زبان همه فهم و بی پیچ و تاب به مخاطب عرضه کرده و با مثالهای دم دست و قابل هضم این مفاهیم جهانی را خرد کرد و به مخاطبان در سطح سوادهای مختلف ارائه کند.

جالب اینکه در روزهای نخستین استانداری خدابخش یکی از چالش هایش با مدیران دستگاههای دولتی همین ادبیات نامفهوم و قلمبه سلمبه مدیران ادارات بود که از آنها می خواست در ارائه گزارش عملکرد خویش به زبان شهروندان بیشتر رجوع شود.

در همین هفته های اخیر به مناسبت آغاز سومین سال استانداری خدابخش ، وي در چندین مراسم و برنامه به شرح دستاوردهای دو ساله خویش پرداخت و از پروژه ها و برنامه های در دست اقدام صحبت کرد و از آینده و حال و گذشته بصورت مبسوطی سخن راند. جالب اینجاست که در تمام این برنامه ها بدون اتکا به هیچ یادداشت ، پاور پوینت، چکیده و خلاصه یی بصورت تمام و کمال و کاملاً کلاسه بندی شده در مورد هر پروژه یی بصورت مفصل صحبت کرد و جالب تر اینکه حساب زمان را هم در ذهن داشت و با زمان بندي مناسب تشخيص مي دهد که برای یک برنامه یک ساعته تلویزیونی از هر پروژه چقدر توضیح بدهد و برای خبرنگاران تا چه اندازه و مثلاً شورای اداری استان تا چه میزان .

مجید خدابخش آنچنان این همه اعداد و ارقام و بودجه ها و اسامی را دقیق بیان می کرد و به هیچ منبعی رجوع نمی کرد که حیرت مخاطب را بر می انگیخت.

در تاریخ دولتهای جمهوری اسلامی معمولاً هر موقع رئیس دولت می خواست در برنامۀ تلویزیونی از عملکرد خویش دفاع کند کلی یادداشت و جزوه با خود به استودیو می برد و گاهی از میان آن همه کاغذ به زور می توانست اطلاعات مورد نظر خویش را استخراج کرده و به مخاطب انتقال دهد.

اولین بار این حسن روحانی بود که فقط با اتکا به حافظه اش در مقابل دوربین نشست و به همۀ سوالات ريز و درشت پاسخ گفت و کسی هم نتوانست خللی در گفته هایش پیدا بکند. همین حسن روحانی در خرداد سال 92 در مناظره های انتخاباتی هم از حافظه اش بعنوان برگ برنده استفاده کرد و بارها و بارها در مورد مذاکرات هسته یی در حد فاصل 81 تا 84 اطلاعات داد و ارجاع داد به کتابهای چاپ شده توسط طرفین مذاکره كننده و جالب اینکه تمام ارجاعاتش هم صحیح بود و کسی نتوانست مچ گیری کند.

دراین زمینه شاید مجید خدابخش شبیه ترین استاندار باشد به رئیس دولت. رئیس دولتی که خود منبع اطلاعات و اعداد و ارقام است و هوش مثال زدنی و حافظه یی به مراتب قوی دارد. این هم از شانس ماست در دولت تدبیر و امید.