استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه جوانان تصویر روشنی از آینده خود ندارند، گفت: اگر انسان تصویر روشنی از آینده بهتر نداشته باشد طبیعتا احساس سرخوردگی می کند. جوانان ما هم الان تصویر خوب و آینده درخشانی از خود ندارند و طبیعی است که سرخوردگی وجود داشته باشد.
دکتر ابوالقاسم مهدوی در نشست« ارزیابی تحولات اخیر و ریشه‌های اقتصادی آن» به بررسی ریشه های اقتصادی اعتراضات اشاره کرد و گفت: معنای عنوان جلسه این نیست که ریشه اعتراضات اخیر را صرفا اقتصادی بدانیم بلکه اعتراضات اخیر ایجاب می کند تحولات جمعیتی جامعه، جوانان، ترکیب سنی جامعه و موضوع زنان را هم مورد توجه قرار دهیم. یکی از جامعه شناسان مطرح جهان به نام « فردریک پولاک» می‌گوید« زندگی هر انسان در جامعه باید با تصویری که از آینده برای خودش ترسیم می کند با هم در نظر گرفته شود». بنابراین اگر انسان تصویر روشنی از آینده بهتری نداشته باشد طبیعتا احساس سرخوردگی می کند. جوانان ما هم الان تصویر خوب و آینده درخشانی از خود ندارند و طبیعی است که سرخوردگی وجود داشته باشد.
این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود به شاخص حکمرانی که بانک جهانی ارائه داده اشاره کرد و گفت: در اینجا 6 مولفه داریم؛ حق اظهار نظر و پاسخگویی در جوامع، اثربخشی دولت، ثبات سیاسی کیفیت مقررات، حاکمیت قانون ومبارزه با فساد. که ما طی سال‌های مورد مطالعه که 2010 تا 2020 است در تمامی این موارد، آمار منفی داریم. حجم فساد درکشور ما زیاد است و ما از یک سو حدیث خارج کردن خلخال از پای زن یهودی و واکنش امام علی(ع) را داریم اما از سوی دیگر شاهد این حجم فساد هستیم لذا مردم وقتی این حجم فسادها را می بینند ملول می شوند.
آقای مهدوی در ادامه به «سیر تاریخی اعتراضات» جامعه اشاره کرد و گفت: اعتراضات سال 1401 منسوب به نسل z است نسلی که در زمان تولد تمامی انواع اینترنت، موبایل و لب تاپ متولد شده است. این نسل تمایل بسیار زیادی دارد که شرایط موجود را زیرسؤال ببرد و عدم پایبندی خود را به خطوط قرمز ابراز کند و مطالبه حقوق و آزادی فردی را داشته باشد.من به شعارهای خاص هنجارشکنانه کاری ندارم اما شعارهایی که مطرح می‌شود نقش زن و فرهنگ در آن برجسته است در این شعارها هراس از آینده دیده می شود و از یک نوع آزادی صحبت می کنند.
وی به میزان مشارکت اقتصادی اشاره کرد و گفت: 68 درصد مردان بالای 15 سال، مشارکت اقتصادی دارند ولی این رقم برای زنان13.8 درصد است، لذا در این مورد ما شاهد نابرابری میان زنان و مردان هستیم و همین نابرابری‌ها می‌تواند خطرناک باشد.
آقای مهدوی گفت: اگر بخواهم به شاخص اشتغال هم توجه کنم امار شاغلینی که در سن کار هستند، 37 درصد است! بنابراین افرادی که شغلی ندارند یا افسرده می شوند، یا دنبال اعتیاد می روند و یا خودکشی می کنند. همچنین نرخ بیکار فارغ التحصیلان از 1380 تا 1400 به 40.3 درصد رسیده است.
آقای مهدوی همچنین به قیمت مسکن اشاره کرد و گفت: قیمت مسکن افزایش بسیاری پیدا کرده است و حتی استاد دانشگاهی هم که نسبت به بخش هایی از جامعه حقوق مناسبی دارد باز هم به خرید خانه نمی رسد.50 درصد پول خانوار صرف مسکن می شود و از سوی دیگر قیمت کالاهای اساسی مثل برنج و روغن هم چند برابر شده است.
این استاد دانشگاه در ادامه به استفاده جامعه از شبکه های اجتماعی داخلی و خارجی اشاره کرد و گفت: واتس اپ 88 درصد؛ اینستا 68 درصد؛ تلگرام 66 درصد درحالی که میزان استفاده از سروش 4.6 و ایتا 3.7 درصد است. انقلاب ما در سال 57، انقلاب فرهنگی بود. از جمعیت موجود ایران که بالغ بر 84 میلیون نفر هستند 86 درصد بعد از انقلاب دنیا آمده اند. 12 و نیم میلیون نفر نسل بعد از اینترنت هستند که شامل متولدین اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 هستند. بنابراین 95 درصد افراد کف خیابان را همین زیر 25 ساله ها تشکیل می دهند. آنها با فضای مجازی و اینترنت آشنا هستند اما ما آنها را از این فضا بیرون انداختیم ؛ 80 هزار میلیارد تومان خسران نبود اینترنت طی 1 ماه اخیر است لذا با این تکنولوژی درست رفتار نمی‌کنیم و نمی توان آن را از مردم گرفت همانطور که نتوانستیم ماهواره را از آنها بگیریم.
آقای مهدوی با اشاره به راه حل این مشکلات، گفت: لازم است سرمایه گذاری داخلی افزایش یافته و اقدام به جذب سرمایه گذاری خارجی بکنیم. همچنین افزایش حجم تجارت، تصحیح ترکیب صادرات و واردات و شرکای تجاری در دستور کار قرار بگیرد. همچنین کاهش وابستگی اقتصاد به سیاست و عزم جدی به حل بحران اقتصادی از دیگر اولویت ها است. همچنین دعوت به عقلانیت نه به جای دین بلکه در کنار دین و مذهب هم از دیگر اولویت های کشور است. اولویت بعدی، خلق تصویری نو از آینده است؛ همچنین تقسیم قدرت میان جامعه و حکومت و بازتاب صدای جامعه در نحوه اداره آن باید در دستور کار قرار بگیرد. اعتماد سازی از طریق برداشتن گام های عملی هم از دیگر اقداماتی است که باید مورد توجه باشد./شفقنا
