در همین آغاز نوشتار دکتر حسن روحانی به نیکی می داند که ایلام پیشینه و قدمتی طولانی در تاریخ درخشان ایران کهن بوم و بر دارد و شهر تاریخی سیمره در دره شهر کنونی پایتخت باستانی ساسانیان و تپه باستانی کزآباد در هلیلان که قدمت سکونت انسان در آن به۸هزار سال پیش می رسد و سرابله مرکز شهرستان چرداول ایلام که دومین شهرستان ایلام به لحاظ جمعیتی و ژئوپلتیکی است که لقب سیاسی ترین شهرستان کشور را در ادوار انتخابات بر گرده می کشد و در هر دوره انتخابات چه در دوره اصلاحات و چه دولت تدبیر و امید بیشترین رأی را به رؤسای جمهور منتخب حتی بیشتر از سرخه زادگاه دکتر روحانی در کارنامه دارد و پروفسور جعفر دارابی استاد تمام دانشگاه ایلینویز آمریکا و مرد سال علمی۱۹۹۸آمریکا از بچه های این دیار و خطه نخبه پرور و آسمان آباد است.
سرهنری راولینسون؛دیپلمات و شرق شناس معروف بریتانیایی در سال۱۸۳۶میلادی از ذهاب تا منگشت و سراسر خاک ایلام،لرستان و بختیاری را درنوردید و تاریخ این مناطق را از نزدیک بررسی کرد؛نام راولینسون در محافل علمی و آکادمیک به چند دلیل ثبت شده است،که علت اصلی این موفقیت نسخه برداری از کتیبه بزرگ داریوش در بیستون و رمز گشایی خطوط میخی و ترجمه آن است که با این کار جایگاهی بی نظیر نصیب خویش کرد،همچنین وی یکی از برجسته ترین محققان تمدن آشور است.
راولینسون در سفر به ذهاب،ایلام و لرستان با یکی از نیای بزرگ مردمان غرب ایران به نام«جمشید بیگ جمشیدزاده»از نزدیک آشنا می شود و از رفتار بی شائبه،شخصیت،اصالت و نجابت میزبانش در کتابش(سفر به ذهاب)که در کتابخانه مجلس و اسناد ملی ایران نگهداری می شود به نیکی هرچه تمام تر یاد می کند:(از سیاه چادر جمشیدبیگ تا زنگوان جایی که احمد خان یکی از شرکای والی پشتکوه به سر می برد چهار فرسنگ راه پیمایی کردم؛جاده در حدود۱۹کیلومتری از پایین جلگه«چارده ور»تا چهارمین کوه«سفید کوه»در میان منطقه ای وسیع و مزروعی امتداد می یابد.در دامنه ارتفاعات چهارمین از رودخانه ای گذاشتم که جلگه آسمان آباد و«چارده ور»را مشروب می سازد و در فاصله کمی در سمت چپ محل پیوستن آن را به رودخانه ای عمیق و پرآب دیدم که از دره عظیمی که تنگ«بابا گیری»نام دارد می گذرد.
وارد پشتکوه شدم و در چادر جمشیدبیگ رئیس طایفه خزل فرود آمدم.این شخص همان کسی است که مدت زیادی در«چارده ور»مستقر بوده و با طایفه بزرگ فیلی اتحاد داشته است.من از رفتار بی شائبه میزبانم که با حالت تملق و چاپلوسی ایرانیان و تا حدی کردان کرمانشاه مغایرت داشت بی اندازه شاد شدم؛او با بی علاقگی مرا به چادر خویش خوانده خوش آمد گفت و کاملا آشکار بود که احترام گذاشتن به یک فرنگی برایش بسیار دشوار است.)
رئیس جمهور به درستی آگاه و واقف است که این استان پتانسیل های عظیم،شگرف و هنگفتی در زمینه گاز،نفت و پتروشیمی دارد که با فعال سازی صنایع وابسته و پایین دستی و اشتغال زایی بی نظیر این استان بر مدار توسعه و پیشرفت دوچندان قرار خواهد گرفت و ایشان به خوبی واقف و آگاهند که ایلام به گفته کارشناسان و منتقدین یکی از قطب های اصلی شعر و ادبیات کشور است که بزرگانی نظیر دکتر بهروز یاسمی،دکتر بهروز سپیدنامه،دکتر ایرج خالصی،دکتر حبیب الله بخشوده،عبدالجبار کاکایی،ظاهر سارایی،جلیل صفربیگی،یوسف رستمی...دارد که هریک بر چکاد قله ادبیات این دیار و کشور قرار دارند و شعر به قول ویلیام هزلیت انگلیسی:(تنها سرمایه ای است که ارزش به خاطر سپردن دارد.)
چهره های روزنامه نگاری این استان که در روزنامه های سراسری و پرتیراژ کشور آرمان،آفتاب یزد،شرق،اعتماد،ابتکار،مردم سالاری،ایران و جام جم قلم فرسایی می کنند به گفته چند تن از مدیران مسوول این جریده های پرتیراژ کشوری خود قدرت اداره یکی دو روزنامه سراسری را می توانند بر عهده داشته باشند.
رئیس جمهور در سفر قریب الوقوع خویش به ایلام باید به اجتماعی ترین و سیاسی ترین شهر کشور سرابله که بیشترین رأی را حتی بیشتر از زادگاهش به وی داده است و آمار آن در وزارت کشور موجود است سفر کند و از نزدیک با مردمان نستوه ومقاوم دومین شهرستان ایلام از نزدیک آشنا شود که زلزله آبان۹۶در ازگله کرمانشاه که آسیب جدی و خسارات فراوانی به بسیاری از خانه های مسکونی مردم این خطه خونگرم وارد نمود و هم اکنون هم صداهای عجیب و غریب از ماگما و اعماق زمین سرابله آرامش مردمان بزرگ این دیار را هرازگاهی هرچند وقت یکبار بر هم می زند از نزدیک ببینند و با تعیین اعتباری ویژه برای نصب دستگاههای لازم جهت مشخص نمودن علل و منشاء این صداهای عجیب و غریب به سازمان زمین شناسی کشور برای مستقر نمودن یک ایستگاه سینوپتیک هواشناسی و یک مرکز زلزله نگاری در این شهرستان دستور لازم را صادر نمایند تا مرهمی بر آلام مردمان این خطه خونگرم باشند
همچنین کلنگ زنی خط راه آهن که از آرزوهای دیرینه ایلامیان است جامه عمل به خواسته بحق مردم قهرمان ایلام بپوشانند؛همان طور که جلیل صفربیگی یکی از شاعران نامدار و بزرگ ایلام و کشور چنین با یک رباعی حق مطلب را هر چه تمام تر به زادگاهش ادا نموده است:(یک جای قرار هم ندارد چه کنم؟نه!راه فرار هم ندارد چه کنم؟پس من چمدان آرزویم راایلام؛ قطار هم ندارد چه کنم؟!)
همچنین به دکتر عیسی کلانتری رئیس سازمان محیط زیست و معاون متبوع خویش دستوری ویژه برای احداث باغ پرندگان در سرابله که از تنوع زیستی خوبی برخوردار است و سایت اکوتوریسم تماشای پرندگان در کنار رودخانه چرداول و احداث پارک و باغ موزه گوزن زرد در زردلان هلیلان که از ذخایر ژنتیکی عظیمی در این راستا برخوردار بوده و یکی از خاستگاه های گوزن زرد کشور است که قدمت آن به دهه۳۰و۴۰هجری شمسی برمی گردد.