مشک آباد، علی آباد، جعفرآباد، میرآباد و روستاهای این چنینی قمرود، آبادی را تنها در نام یدک می‌کشند و تحمل محرومیت‌های آن صبر و استقامت بسیاری را طلب می‌کند.
به گزارش تابناک قم، در 65 کیلومتری شمال قم و در مسیر آزادراه قم – گرمسار، روستایی به دور از هیاهوی شهرنشینی نفس‌های آخرش را می‌کشد. «مشک آباد» از روستاهای بخش مرکزی و از توابع دهستان قمرود در حالی نزدیک به 400 نفر را در دل خود جا داده است که اهالی آن از وضع بسیار سختی برای زندگی برخوردارند.
به گفته «احمدرضا شفیعی» معاون فنی اداره کل محیط زیست استان قم بر اساس مشکلات زیست‌محیطی و از بین رفتن اکوسیستم در سال‌های اخیر 11 روستا در استان قم خالی از سکنه شدند. وی اظهار کرد: روستای مشک آباد نیز از جمله روستاهایی است که به نوعی با زور آبرسانی و ترفندهای دیگر تا امروز ادامه حیات داده و تعدادی از اهالی هنوز در آن ساکن هستند.
صحت گفته شفیعی را می‌توان در عبور از کوچه‌های روستای مشک آباد درک کرد. روستایی که امروز هیچ نشانه‌ای از شور و نشاط زندگی روستایی در آن دیده نمی‌شود.
تابستان است و از مدرسه خبری نیست و بچه‌ها راهی جز گشت و‌گذار در کوچه‌ها برای گذران اوقات فراغتشان ندارند. تاب و سرسره‌ای که در روستا نصب شده مشتری ندارد. انگار کار بچه‌های روستا از این سرگرمی‌های موقتی گذشته است.
سقف‌های یادگار دوران انقلاب
آن طور که «علی کورگل» دهیار روستای مشک‌آباد گفته، در حال حاضر 72 خانوار در این روستا سکونت دارند. در این روستا، خانه‌های ماکتی مانند و یک شکل و یک اندازه یاد خانه‌های سازمانی و اردوگاه‌های قدیمی را در خاطر زنده می‌کند. به گفته اهالی روستا، این خانه‌ها از مصالح معمولی و از سوی جهاد سازندگی و در اوایل دوران انقلاب ساخته و تا به امروز سقف بالای سر اهالی روستا شده است. یکی از همین اهالی اظهار کرد: اگر همین خانه هم نبود که بارها این روستا را رها کرده بودیم. انگیزه‌ای برای ماندن در روستا نداریم و تنها همین سقف بالای سرمان ما را نگه داشته است و از ترس این‌که نتوانیم در شهر، جایی برای زندگی اجاره کنیم، این روستا را ترک نمی‌کنیم.
نام‌گذاری و جدول‌بندی کوچه‌ها نیز به گفته اهالی محل در زمان دولت قبل صورت گرفته است. بسیاری از جوانان روستا راهی جز ترک روستا پیدا نکرده‌اند.
خانم سلطان، پیرزنی 70 ساله از اهالی روستاست که اظهار کرد: همه فرزندانم برای زندگی به قم و شهرهای اطراف مهاجرت کردند و تنها یکی از فرزندانم با من در روستا زندگی می‌کند.
جالی خالی مایه حیات
کمبود آب که قصه پر غصه روستاهای استان قم است و بحث امروز و دیروز نیست، در این روستا پررنگ‌تر است. اهالی این روستا زمانی که آب در رودخانه قمرود جاری بود برای خودشان برو بیایی داشتند. هیچ وقت دستشان تنگ نبوده و با کشاورزی و دامداری امور زندگی خود را می‌گذراندند. اما حالا سال‌هاست که به اعتقاد آنها و بعد از ساخت سد در بالادست قمرود، دیگر سهمی از حقابه قدیمی خود ندارند و تقریبا کشاورزی در روستاهای آنها به جز موارد معدود فراموش شده است.
آب لوله کشی روستا هم شور و غیر قابل استفاده است و در بیشتر ساعت‌ها فشار بسیار کمی دارد. این وضع در حالی است که اهالی روستا امسال به نسبت سال‌های گذشته از وضع آبرسانی به روستا راضی هستند و می‌گویند تابستان سال‌های گذشته ممکن بود 2 شبانه روز هیچ آبی نداشته باشیم و آب لوله کشی قطع باشد اما امسال وضع آبرسانی و قطعی آب بهتر شده است.
دستگاه آب شیرین کن تعبیه شده در روستا کارایی خاصی ندارد و اهالی روستا باید برای استفاده از آب شیرین به روستاهای اطراف مانند علی آباد و جعفرآباد مراجعه کنند.
یکی از اعضای شورای روستا اظهار کرد: به دلیل املاح بسیار زیاد و شوری آب روستا، دستگاه‌های آب شیرین کن عمر کمی دارند و بعد از مدتی از کار می‌افتند و نیاز به تعمیر دارند. البته تعمیر این دستگا‌ه‌ها هر بار به حدود 2 میلیون تومان هزینه نیاز دارد که معمولا اهالی روستا یا از پس پرداخت آن برنمی‌آیند یا زیربار پرداخت آن نمی‌روند و به همین دلیل باز هم مشکل آب شیرین برای اهالی روستا مطرح می‌شود.
معضل نبود شغل
نبود شغل را می‌توان مهم‌ترین مشکل اهالی روستای مشک آباد دانست. مشکلی که در روستاهای دیگر بخش مرکزی چون روستای کوه سفید، علی آباد و جعفر آباد هم به نحو چشمگیری مشاهده می‌شود.
تنها درآمد بیشتر اهالی روستای مشک آباد، دریافت یارانه و در مواردی مستمری است که از کمیته امداد به آنها می‌رسد. برخی از اهالی این روستا برای انجام کارگری به شهر قم مراجعه می‌کنند ولی بعضی از روزها دست خالی بر می‌گردند.
کشاورزی دهستان قمرود هم رونق قبل را ندارد. خشکی زمین و کمبود آب سبب شده است که دیگر کشاورزی در این مناطق آن چنان به صرفه نباشد. اهالی روستا می‌گویند زمانی که آب در رودخانه قمرود جاری بود، کشاورزی و دامپروری در این روستاها رونق داشت و بیشتر مردمان کشاورز و دامدار، از عهده امور زندگی خود بر می‌آمدند. البته دامداری هنوز هم کم و بیش به قوت خود باقی است. بعضی از اهالی گوسفند پرورش می‌دهند و بخش قابل توجهی از اهالی روستا هم شتر دارند که از وضع مالی بهتری نسبت به سایر اهالی برخوردارند اما بسیاری از اهالی روستا با مشکل بیکاری دست و پنجه نرم می‌کنند تا جایی که به گفته دهیار روستای مشک‌آباد وضع معیشتی برخی از آنها تا حدی بد است که برای تهیه کتاب فرزندانشان پول کافی ندارند و فرزندان آنها ترک تحصیل کرده‌اند.
در جست و جوی سلامتی
نمی‌شود از مشکلات بهداشتی اهالی این روستا گذشت. با وجود این‌که نشانه‌هایی از فقر بهداشتی در این روستا وجود دارد، مرکز بهداشت روستا هفته‌ای یک روز میزبان پزشکی است که اهالی روستای مشک آباد و روستاهای اطراف را ویزیت می‌کند و بر سلامت و درمان این افراد نظارت می‌کند. در روزهای دیگر هفته اهالی روستا اگر به مشکلات سلامتی برخورد کردند باید برای درمان به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی قم مراجعه کنند.
سیستم فاضلاب سطحی و روان و جاری شدن فاضلاب برخی از خانه‌ها در کوچه‌ها، فضای نامطمئن بهداشتی ایجاد کرده که بچه‌های روستا در کنار آن بازی می‌کنند و این امر سلامت کودکان روستا را به خطر می‌اندازد.
تحصیل بچه‌های روستای مشک آباد هم یکی از آرزوهای آنهاست که سهم زیادی از آن نمی‌برند. بچه‌ها در مدرسه روستا که شامل یک کلاس می‌شود تنها می‌توانند تا کلاس ششم تحصیل کنند و برای ادامه تحصیل باید به بخش قمرود بروند. خانواده‌های کمی هستند که فرزندانشان را برای ادامه تحصیل به دهستان قمرود می‌فرستند و در مرحله انتخاب رشته هم مجبورند در 2 رشته کشاورزی و خیاطی ادامه تحصیل دهند و اگر علاقه‌ای به این کار نداشته باشند باید برای ادامه تحصیل به قم بروند.
مشک آباد، علی آباد، جعفرآباد، میرآباد و روستاهای این چنینی قمرود، آبادی را تنها در نام یدک می‌کشند و تحمل محرومیت‌های آن صبر و استقامت بسیاری را طلب می‌کند. وضعی که نشان می‌دهد تخلیه 11 روستا به صورت کامل در سال‌های اخیردر استان قم خیلی هم امر دور از ذهنی نبوده است و چه بسا با لبریز شدن کاسه محرومیت در سایر روستاها باز هم شاهد مهاجرت روستاییان به شهر و تبعات و مشکلات ناشی از آن باشیم.
منبع: همشهری
