آزادی ملوانان امریکایی توسط سپاه
پاسداران و همچنین فرا رسیدن موعد اجرای برجام از دیگر موضوعات مهم امروز
بوده است، حال آنکه موضوع انتخابات و جناح بندی ها و همچنین تبعات اقتصادی
اجرای برجام از دیگر موضوعات مهم امروز بوده است.
در ادامه میتوانید روایت تابناک از مهمترین مطالب روزنامههایی پنجشنبه 24 دی ماه را مرور کنید.
«روزنامه ایران» در گزارشی با تیتر «موعد اجرای برجام فرا رسید» می نویسد: «عراقچی: طی روزهای جمعه، شنبه و یکشنبه هفته آینده به آخر خط میرسیم و روز اجرایی شدن برجام را اعلام میکنیم آژانس بینالمللی انرژی اتمی تا روز جمعه به راستیآزماییهای خود درباره ایران خاتمه و گزارش خود را ارائه میدهد کسانی که در طول مذاکرات سعی کردند این توافق شکل نگیرد و موفق نشدند، همچنان تلاش میکنند مانع بهرهبرداری ایران از مزایای برجام شوند اتفاق بزرگ جدید، بیانیه دفتر رئیس جمهوری امریکا بود که مانع اجرای یکی از قوانین اعمال تحریم بر ایران توسط کنگره شد. رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در پاسخ به سؤالی درباره نیروگاه اراک گفت: «ما اراک را از نظر اینکه اطمینان پیدا کنیم طرفها برای مدرنسازی آن به تعهدات خود عمل میکنند، به اصطلاح چندقفلهاش کردیم.» وی افزود: «سند کنونی سند رسمی اراک است که این سند را وزیران خارجه کشورهای 1+5، ایران و خانم موگرینی امضا کردهاند و در واقع 1+5 تعهد محکم خود را برای مدرنسازی اراک اعلام کرده است.» عراقچی ادامه داد: «هر 6 کشور 1+5 و اتحادیه اروپا یکی یکی مسئولیتهایی را که قبول میکنند، ذکر کردهاند و سند بسیار محکمی وجود دارد که تضمینهای لازم را ایجاد کرده است.» وی با اشاره به ورکینگ (working) گروه مرتبط با اراک گفت: «ما نهایتاً متکی به توان داخلی هستیم و در زمینه نیروگاه اراک قرارداد اصلی با یک شرکت ایرانی بسته شده و موظف است کار این نیروگاه را به پایان برساند و برای اتمام کار اراک هر کاری که لازم دارد با کشورهای 1+5 قرارداد میبندد.» عراقچی توضیح داد: «اگر به فرض، آنها (1+5) برای تکمیل این کار نیامدند، شرکت ایرانی کار مدرنسازی اراک را به پایان میرساند. ما توانایی آن را داریم.
در مورد اراک هیچ نگرانی وجود ندارد و توانایی ایران محفوظ است.» رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در پاسخ به سؤالی درباره تحریمها نیز گفت: «این واقعیت را باید بپذیریم که همه تحریمها برداشته نمیشود و فقط تحریمهای مرتبط با هستهای رفع خواهد شد؛ چرا که ما در مورد بقیه موارد مذاکره نکردهایم. مذاکرات ما فقط هستهای بود. ما نه اجازه مذاکره در سایر زمینهها داشتیم و نه صلاح بود در آن زمینهها مذاکره کنیم. وی با اشاره به تحریمهای اولیه گفت: این تحریمها شامل این است که اتباع امریکا حق ندارند با ایرانیها کار کنند و اگر قرار بود این تحریمها لغو شود، باید درباره روابط دوجانبه مذاکره میشد. ماهیت روابط بین ایران و امریکا همچون گذشته باقی میماند. قصد از مذاکرات، رفاقت نبوده است.»
«روزنامه اعتماد» در گزارشی با عنوان «ديپلماسي قايقها» می نویسد: «٢١ ساعت طول كشيد؛ از ساعت ١٦ و ٣٠ دقيقه روز سهشنبه تا ١٣ و ٣٠ دقيقه روز چهارشنبه. ميتوانست خيلي بيشتر از اينها طول بكشد. ميشد ملوانان امريكايي «راه گم كرده» بيشتر از اينها حضور در ايران را تجربه كنند، يك مهماني اجباري. عذرخواهي مقامات دولتشان اما مجوز پايان اين «مهماني» بود. مهمانياي كه نه ميزبان و نه مهمان از آدمهاش راضي نبودند. تفنگداران امريكايي با همان لباسي كه به خاك ايران آورده شدند، مرزهاي كشورمان را ترك كردند. ١٠ تفنگدار امريكايي ساده قبل از آنكه به اندازه دو كيلومتر وارد آبهاي كشورمان بشوند فكر ميكردند مشغول گذراندن يك روز معمولي هستند. روزي مثل همه روزهاي قبل از آن. اما نياز به زمان زيادي نبود تا براي چند ساعتي صدر اخبار جهان را اشغال كنند و دل سياستمداران را به لرزه بيندازند. خبر اول حكايت از يك اتفاق نهچندان خوشايند داشت؛ توقيف دو فروند شناور رزمي امريكا درآبهاي ايران. نخستين گمانهها هيچ نشان مثبتي نداشت؛ آيا نيروهاي امريكايي به حدود مرزي ايران «تجاوز» كردهاند؟ آيا حضور شناورهاي رزمي امريكايي در عمق دو كيلومتري آبهاي ايران اقدامي «عمدي» بوده است؟ براي رفع نگراني ناشي از اين دست سوالات زمان زيادي نياز نبود. چرا كه تحركات سياسي كار خودش را كرد. ساعت ١٣:٣٠ ديروز همهچيز تمام شد. اما با خاطرهاي كه شايد بعدها بيشتر از اين به كار امريكاييها بيايد.
افق جديد؛ ديپلماسي قايقي
روزي كه با هراسي سنگين از تنشي جديد بين ايران و امريكا آغاز شده بود، با رونمايي از فصل جديدي از نتايج اميدبخش تلاشهاي ديپلماتيك به پايان رسيد. گو اينكه اين تلاش ٢١ ساعته خود مرحلهاي بود براي قوام بيشتر حاصل آن مذاكرات ٢١ ماهه هستهاي. كري و ظريف يك بار ديگر با هم مذاكره كردند و يك بار ديگر به موفقيت رسيدند. كانالهاي باز شده در مذاكرات هستهاي بعد از گذشت ماهها دوباره «تست» شد تا آزمايش موفق ديگري را پس بدهد. خاورميانه به هم ريخته است، بوي دود و باروت را ميشود از هر طرف حس كرد. كمتر پايتختي در منطقه مانده كه سنگفرش خيابانهايش بوي خون ندهد.چالشي نظامي بين دو «دشمن» سياسي شناخته شده در دنيا، در قلب مهمترين آبراه همين منطقه به هم ريخته اما بيهيچ تنشي به پايان ميرسد.به قول ظريف نه «تهديدي» در كار است و نه «بيپروايي». حالا «ديپلماسي» در سپيده دم روز ٢٤ ديماه ٩٤ و ١٤ ژوئن ٢٠١٦ تجربه موفق ديگري دارد تا اگر حتي در كتابهاي درس از آن ياد نشود، اما بتواند عصاي دست ديپلماتهاي آينده شود. همانطور كه از پيام ظريف و كري بعد از اتفاقات ديروز ميشد باليدن دوباره آنها را به نتيجه تازهترين «تلاش ديپلماتيك»شان فهميد.هر چه بود اينبار هم ديپلماسي در قلب خونينترين منطقه جهان، ميان دو مخالف سر سخت صحنه جهاني، توانست نشان دهد كه هنوز هم بهترين جايگزين درگيريهاي سخت است.
«روزنامه قانون» در گزارشی با عنوان «بانک ها و بابک ها» به موضوع فساد اقتصادی می پردازد. این روزنامه در بخشی از این گزارش می آورد: «در تورق کتاب تاریخ وقایع اقتصادیِ پس از انقلاب (و بهویژه بعد از دوران جنگ 8 ساله)، لکّههای سیاهی از سواستفادههای مالی و اختلاسهای نسبتا سنگین (به فراخور زمان و محل وقوع، مقدار و حجم برداشت و امکان و میزان رسانهای شدن) خودنمایی میکند که گستردگی دامنهی برخی از این حیفومیلهای کلان (و رسیدن شعاعِ امواج آن به رسانه ملی)، منجر به پخش و انتشار برنامههای خبری، تحلیلی و گاهی جلسات دادگاهی، جهت تنویر افکار و اذهان عمومی شده است. نمونههای مشهورِ دستبردهای بیتالمال؛ شهرام جزایری (1381)، مهآفرید امیرخسروی (1390) و مورد اخیر، بابک زنجانی (1393) است.
خواست، تداوم و رشد اینگونه مفاسد و مفسدان اقتصادی، بیانگر نابهسامانی وضعیت نظارتی، ضعف فضای کسبوکار تولیدی و پیوندهای نامناسب و نامتناسب صاحبنفوذان بخشهای اقتصادی و سیاسی (زر و زور) است.
خساراتی که این تجاوزهای مالی بر اجتماع، فرهنگ و اقتصاد میگذارد بسیار عمیق، پیچیده و نابخشودنی مینماید چرا که از سویی یأس و کاهش سطح اعتماد و اطمینان به ساختار حاکمیتی را سبب میشود و سرمایه اجتماعی را زایل میکند (بهگونهایی که به این ظن جمعی منتج میشود که این قبیل اعلام اختلاسها نیز چیزی نیست جز؛ « الا یک از هزاران! »، از جهتی دیگر، فضای کسبوکار، تجارت و تولید را با سرخوردگی مواجه میسازد زیرا ارقام نجومی اختلاسها، افکار عموم تولیدکنندگان را به این جمعبندی (هر چند صرفا ذهنی) میرساند که راه یک شبه پولدارشدن بسته نیست و شاهد مثالش همین رشدهای نَمایی.
از جنبه سرمایهگذاری هم مشخص است که دلبستگی سرمایهگذار داخلی و نیز آورده سرمایهگذار خارجی، با شدت بالایی، نسبت عکس دارد با حجم برداشتهای غیرقانونی از انبان دولتی و فسادهای مالی.
کنار هم قرار دادن همزمان آثار فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی اختلاسها (وشاید اثرات منفی بلندمدت آن بر اعتقادات دینی عوام)، ضرورت برخورد مناسب با فسادهای مالی و فوریت طراحی مکانیزم پیشگیری موارد مشابه را صد چندان میسازد. با نگاهی کلان به موضوعات مطروحه، جای کمتر شکی باقی میماند که؛ معضل بههمریختگی و پریشانی نظام بانکی نهتنها از نظر حجم، حیطه و دامنه اثر بسیار گستردهتر از اختلاسهای صورتگرفته ( یا در حال وقوع!) است بلکه زمینهساز و علل موجوده بسیاری از آن مفاسد اقتصادی نیز بوده، هست و خواهد بود. حال این پرسش (مستحق تامل) باقی میماند که؛ چه مناسباتی سببساز میشود تا (برخی) «بابکها» بُلد و برجسته و رسوا شوند اما «بانکها»یی که هزاران بابک اینچنین را در دامان خود میپرورانند و صدها بار بیشتر از آنها بر اقتصاد ضربه و صدمه وارد میسازند ونسبتا مُخلتر و مستحقتر به عقوبتاند، در پس نقاب و لعابها پنهان بمانند و ادامه حیات دهند؟ آیا زمان آن نرسیده تا عزمی (در سطوح بالای حکومتی و حاکمیتی) جزم شود تا با اصلاح ساختاری نظام بانکی و کشیدن نقاب از رخ مسببان نابسامانیهای حوزه پولی و مالی و کشاندنشان به پای میز محاکمه، هم خاطیان را به سبب کردهها و ناکردههای ناحقشان مواخذه کرد و هم نظمی به این نظام(!) بانکی بخشید؟ شاید بتوان ریشه این مسامحهکاریها و تن به تغییر و اصلاح ندادنها را در این واقعیت یافت که؛ «بابکها»ی بسیاری در پس پرده «بانکها» جا خوش کردهاند و به یُمن ساختار و بافتار آن، مکنت و شوکتی (هر چند پوشالی) دستوپا کردهاند و تا آن هنگام که دَرِ نظام بانکی (به روال گذشته و به منوال جاری) بر همان پاشنه(عدم شفافیت و نظارت) بچرخد، هویت شطرنجی و ارتزاق نامشروعشان، زیر ماسک نظام بانکداری اسلامی خدمترسان(!)، همچنان مستدام خواهد ماند ... .»
«روزنامه شرق» تیتر یک خود را به اظهارات چندوقت اخیر سردار احمدی مقدم اختصاص داده است. این روزنامه در این گزارش با عنوان «معلوم شد احمدينژاد از كجا خط ميگرفت» به بیانیه دفتر هاشمی می پردازد و در بخشی از این گزارش می نویسد: «واکنشها به ادعاهای اخیر اسماعیل احمدیمقدم درباره حوادث سال ٨٨ همچنان ادامه دارد. پس از آنکه مجید انصاری، از اعضای مجمع روحانیون مبارز، در گفتوگو با «شرق»، ادعاهای فرمانده پیشین نیروی انتظامی درباره خودش و مجمع روحانیون را کذب محض خواند، روز گذشته نوبت دفتر آیتالله هاشمیرفسنجانی بود که با ارسال جوابیهای به روزنامه «شرق»، مطالب مطرحشده توسط احمدیمقدم را به چالش بکشد. متن جوابیه دفتر آیتالله هاشمیرفسنجانی، خطاب به روزنامه «شرق»، به این شرح است:
در پی درج مصاحبه سردار احمدیمقدم، فرمانده سابق نیروی انتظامی کشور در آن روزنامه مورّخ (٢٢/١٠/٩٤) که در آن، مطالب خلافواقعی را به آیتالله هاشمیرفسنجانی نسبت داده بود، دستور فرمایید جوابیه دفتر ایشان جهت تنویر افکار عمومی در آن نشریه وزین درج شود:
گویا سلسله آرزوهای بازنشستگی سیاسی آیتالله هاشمیرفسنجانی که سالهاست دست و پای
اخلاق و انصاف تندروها را بسته، پایانی ندارد. مخصوصا در فصول انتخابات که رنگ و لعابهای خصمانه نو و جدیدی بهخود میگیرد و جریان عصبانی تخریبگر، براساس اندیشههای ماکیاولی که «رسیدن به هدف، هر وسیلهای را توجیه میکند»، هرکسی را که به عللی مانند ماجرای «بنیاد تعاون» و «شرکت سرمایهگذار قدر» ذرهای ظرفیت داشته باشد، بهخدمت میگیرند تا با سوءاستفاده از مسئولیتهای ملی، تهمتها، شایعات و دروغهای سیاسی خود را مستند جلوه دهند. متأسفانه تازهترین مصداق این شیوه مذموم، سخنان سردار اسماعیل احمدیمقدم است که صراحتا بوی «کینهورزی» میدهد.
پس از گذشت سالها از وقایع سال ٨٨، از زبان آقای احمدیمقدم فاش شد که آنچه را آقای احمدینژاد در شب مناظره با مهندس موسوی، از جلسات و هماهنگیها و حمایتهای واهی و خیالی آقایان هاشمیرفسنجانی، سیدمحمد خاتمی، مهندس موسوی و ناطقنوری گفته بود، براساس گزارشهای فرمانده نیروی انتظامی وقت بوده است که توسط ایشان مجددا تکرار شده، تنها تفاوت آن اتهامات و این دروغها، اضافهشدن نام حجتالاسلاموالمسلمین حاج سیدحسنآقا خمینی است که اگر نگوییم کارکردی تبلیغاتی برای حضور آن یادگار فرهیخته امام راحل در انتخابات اسفندماه خبرگان دارد، باید پذیرفت که در طول این شش سال به اطلاعات سردار احمدیمقدم اضافه شده!! وگرنه اگر آقای احمدینژاد آن روزها از حضور ایشان نیز در جلسات تخیلی خبر داشت، مطمئنا از فرصت مناظره استفاده میکرد و ایشان را نیز از تهمتهای خود بینصیب نمیگذاشت.
گذشته از برخی تعابیر و اصطلاحاتی که جناب آقای احمدیمقدم بهخاطر نگاهکردن خویش در آیینه سیاسی آیتالله هاشمیرفسنجانی، بر زبان آورد و معلوم شد که ادبیات گفتاری فرمانده ناجا، مخصوصا در مقطع اتفاقات ٨٨ چگونه بود؛ درخصوص ادعا و دروغ آشکار برگزاری جلسات منظم!! با حضور آقایان سیدمحمدخاتمی، مهندس میرحسین موسوی، حاج سیدحسنآقا خمینی و علیاکبر ناطقنوری در دفتر آیتالله هاشمیرفسنجانی، باید گفت که مستند به اسناد تصویری و شنیداری فراوانی که دوستان آقای احمدیمقدم از مدتها قبل از انتخابات ٨٨ و تا سالها پس از آن، از تمام رفتوآمدهای ساختمان مجمع تشخیص مصلحت نظام تهیه میکردند، آقایان خاتمی، موسوی و سیدحسن خمینی، یکبار و آن هم پس از انتخابات سال ٨٨ به دیدار آیتالله هاشمیرفسنجانی آمده بودند که در آن جلسه توصیه اکید رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به آنان، حرکت در مسیر قانون بود و شاید آنچه از آقای ناطقنوری و جلسات ایشان با آیتالله هاشمیرفسنجانی گفتهاند، مربوط به روزهای جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام است که از سالها پیش، پس از جلسه مجمع، حضرات آیات و حججالاسلاموالمسلمین واعظ طبسی (تولیت آستان قدس رضوی)، موحدی کرمانی (نماینده سابق ولیفقیه در سپاه پاسداران)، هاشمیشاهرودی (رئیس سابق قوه قضائیه)، درّینجفآبادی (دادستان سابق کل کشور)، امامیکاشانی (رئیس مدرسه عالی شهید مطهری)، ناطقنوری (رئیس دفتر بازرسی ویژه دفتر مقام معظم رهبری)، ابراهیم امینی (امامجمعه وقت قم و دبیر سابق مجلس خبرگان رهبری) و دکتر حسن روحانی (دبیر سابق شورای امنیت ملی و رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک) در جلسهای دیگر، به مسائل سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و حوزوی میپردازند که هنوز هم با تغییراتی، ادامه دارد.
درباره آمدن آقای مهندس موسوی به صحنه انتخابات نیز شاید آقای احمدیمقدم عمدا چشمهایش را بهروی واقعیتهای سیاسی آن روزها بسته، چون آنگونه که ادعا میکند و میگوید از یک سال قبل واحد بررسی و رصد رسانهها را در نیروی انتظامی بهراه انداختیم، اگر به صفحات روزنامه کیهان و چند روزنامه همسوی آنان در آن روزها نگاهی انتظامی میکرد، متوجه میشد که با تعابیر «نخست وزیر امام»، «نخست وزیر ارزانی»، «نخست وزیر دفاع مقدس» و... چه تلاشهایی میشد که آقای مهندس موسوی به جای آقای خاتمی بیاید و کار بهجایی رسیده بود که حتی یکبار رهبر معظم انقلاب به آقای هاشمیرفسنجانی فرمودند که عدهای از شما گله دارند که آقای خاتمی را تشویق میکنید که بیایند، برای اینکه آقای مهندس موسوی نیاید؛ البته با توضیحات آقای هاشمی، رهبری معظم توجه فرمودند که اینها دروغ میگویند.»
«روزنامه کیهان» در ستون خبر ویژه خود در خبری با عنوان «چند میگیری علیه ایران شلتاق کنی؟!» می نویسد: «یک روزنامه انگلیسی فاش کرد شلتاق دیپلماتیک اخیر دولت سودان علیه ایران به خاطر دریافت رشوه از عربستان بوده است.
روزنامه گاردین نوشت: وعده حمایتهای مالی از سوی عربستان به سودان سبب شد تا خارطوم اعلام کند به دنبال تنشهای ایجاد شده پس از اعدام شیخ نمر توسط آلسعود روابطاش را با تهران قطع خواهد کرد.به گزارش این روزنامه، تحلیلگران بر این باورند که وعدههای مالی عربستان برای سودان و همچنین سرمایهگذاری در این کشور آفریقایی عامل قطع رابطه سودان با ایران بوده است.الطیب العابدین استاد علوم سیاسی دانشگاه خارطوم گفت؛ در زمانی که اقتصاد سودان وضعیت نابسامانی قرار دارد، دولت سودان این کار را انجام داد.سودان به رغم اینکه با مشکل فعالیتهای شبه نظامیان در این کشور روبهرو است اما در مارس گذشته به عربستان با ائتلاف سعودی برای تجاوز به یمن پیوست. در ماه اوت بانک مرکزی سودان اعلام کرد که کمک مالی از سوی عربستان دریافت کرده است.»
«روزنامه آرمان» در گفت و گویی با سیدمحمد غروي عضو جامعه مدرسين قم با عنوان «نشست محفلی درقم علیههاشمی و لاریجانی!» به نقل از وی می نویسد: «قم از جهاتي مهمترين استان كشور محسوب ميشود چه آنكه استارت انقلاب اسلامي در اين خطه كشورمان زده شد و چه اينكه مهمترين تصميمات كشور در قم اتخاذ ميشود و اكنون انتخاباتهاي اسفندماه داراي اهميت زيادي براي ملت و نگاههاي زيادي به اين استان دوخته شده است. در عين حال شنيده شده كه تندروها قائل به اين اهميت نيستند و با برگزاري جلسه و دعوت از نيروهاي شناختهشده ارزشي سعي در تخريب نيروهاي دلسوز كشور مانند علي لاريجاني و آيتا... هاشمي دارند؛ به عنوان نمونه مطرح ميكنند كه علي لاريجاني مورد تاييد مراجع وعلماي قم نيست كه بيشتر به يك شوخي شباهت دارد. درباره آيتا... هاشمي هم اظهاراتي اينچنين دارند و شايعات و كدهاي اطلاعاتي اشتباهي از او بيان ميكنند تا اذهان را نسبت به اين ياور امام و رهبري تخريب كنند»
«روزنامه جوان» در گزارش با عنوان «صعود بورس در مدار پايان تحريم» می نویسد: «بورس تهران در معاملات آخرين روز هفته، بيشترين افزايش خود را در نيمه دوم سال تجربه كرد و با تشديد روند صعودي قيمت، تقاضا و همچنين رشد 675 واحدي شاخص كل، به استقبال هفته آينده رفت، اين در حالي است كه خبر لغو تحريمهاي ناعادلانه غربي درروز جمعه و همچنين دستگيري و رهاسازي تفنگداران امريكايي توسط سپاه پاسداران در آبهاي خليج فارس از جمله مهمترين اخبار روز گذشته در فضاي عمومي كشور و بازار بورس بود كه در بازار به طرز قابل ملاحظهاي هيجان مثبت ايجاد كرد.
به گزارش «جوان» بورس اوراق بهادار روز گذشته در اثر دو رخداد مهم، لغو تحريمها و دستگيري و رهاسازي تفنگداران امريكايي توسط سپاه پاسداران در آبهاي خليج فارس با رشد بيش از 670 واحدي شاخص كل و رسيدن اين نماگر به محدود 63 هزار واحد روبهرو شد، در اين بين صنايعي كه بيش از ساير گروهها از گشايش روابط بينالمللي تأثير مثبت ميپذيرند همچون بانك، خودرو، حملونقل و پالايشيها با افزايش تقاضا براي خريد سهام و رشد قيمتي سهام مواجه شدند.
به نظر ميرسد همزمان با نزديك شدن به روز لغو تحريمهاي بينالمللي بر كشور و اجرايي شدن طرح برجام كه براساس آخرين اظهارات دولتمردان و سياستمداران 15 ژانويه سال 2016 ميلادي و به عبارتي 25 ديماه جاري تعيين شده، بازار سرمايه به استقبال رخداد اين پديده مهم سياسي رفته است كه البته جو مثبت حاكم بر بازار سرمايه از هفتههاي گذشته شكل گرفته بود و اغلب صنايع همچون خودرو و تجهيزات با افزايش تقاضا براي خريد سهام مواجه شده بودند، اما طي معاملات روز سهشنبه دو گروه بانك و حملونقل نيز به جرگه گروههاي مذكور پيوستند و روز گذشته شاهد حركت دسته جمعي گروهها در مسير صعودي بوديم. »