بی شک تا به حال این اتفاق برایتان پیش آمده که پس از انجام یک کار طولانی دیگر توان و یا حوصله انجام یک کار کوچک را نداشته باشید . آیا تا به حال نام فرسودگی تحصیلی را شنیده اید ؟ آیا می دانید فرسودگی تحصیلی چیست ؟
فرسودگی در لغت به معنای پوسیدگی ، کهنگی ، خستگی و یا واماندگی می باشد ؛ فرسودگی تحصیلی نیز همانند فرسودگی اشیا بوده با این تفاوت که فرد دیگر توانی برای درس خواندن ندارد . به طور مثال فرض کنید دانش آموزی که کل یک کتاب را خوانده اما دیگر قدرتی برای خواندن یک صفحه اضافه تر را ندارد .
بی شک فرسودگی تحصیلی نیز مانند تمام مشکلات دیگر راه حلی داشته و می توان آن را حل کرد . شاید عجیب به نظر برسد اما در برخی از مواقع رفتار خود فرد سبب خواهد شد تا دچار فرسودگی شود .
مفهوم فرسودگی تحصیلی را با ذکر یک مثال توضیح خواهیم داد ؛ فرض کنید یک داوطلب کنکور که از ابتدای سال بی وقفه شروع به درس خواندن کرده ، حتی مدت زیادی از زمان خود را در کتابخانه می گذراند تا کی توان این رفتار را دارد ؟
اگر این دانش آموز تمامی ماه های سال را در کتابخانه بوده و فرصتی برای استراحت و یا تفریح خود در نظر نگیرد ، دچار فرسودگی تحصیلی خواهد شد . یعنی چه ؟ فرسودگی تحصیلی یعنی این داوطلب در ماه ها و یا روزهای مانده به کنکور که بسیار حیاتی بوده دیگر توان درس خواندن ندارند
جای نگرانی نیست ، حتی فرسودگی تحصیلی را نیز می توان درمان کرد ؛ با تمرکز بر عادت های بلند مدت و همچنین تغییر آن ها می توان با فرسودگی تحصیلی نیز مبارزه کرد . شاید برخی از افراد بر این باور باشند که عادت های بلند مدت تنها پس از چند سال اصلاح خواهند شد ، اما اینطور نیست .
گاهی ممکن است زمان کافی برای یادگیری نداشته باشیم ، اما با تکرار و تمرین عادت های بلند مدت می توان در مسیر درست گام برداشت . در ادامه برخی از راهکارها را معرفی خواهیم کرد تا بتوانید از بروز فرسودگی تحصیلی جلوگیری کنید .
در واقع افرادی دچار فرسودگی تحصیلی خواهند شد که یک فرآیند خسته کننده را شروع کرده که طی مدتی به راحتی دچار حواس پرتی شوند . در نتیجه لازم باشد برای جبران این حواس پرتی مطالب تکراری را بار دیگر مطالعه کند . در ادامه برخی از روش های مقابله با فرسودگی تحصیلی بیان شده است :
برخی از افراد بر این باور هستند که مطالعه بدون هیچ گونه وقفه ، زمان استراحت و یا حتی تفریح امکان پذیر بوده و توان آن را دارند ؛ اما این یک باور غلط است . در واقع هرچه زمان یادگیری به دلیل اهمیت آن بیشتر باشد ، امکان اشتباه و باور غلط در این مورد نیز بیشتر خواهد شد .
می توان مطالعه و یادگیری را به مسابقه دو تشبیه کرد ؛ به طوریکه یک دونده حرفه ای می داند که چه مسافتی را آرام و آهسته بدود و یا در چه مواقعی سریع تر از همیشه بدود . چطور می توان این تکنیک را با یک داوطلب کنکور نسبت داد ؟
فردی که تصمیم به مطالعه و یادگیری آگاهانه را دارد لازم است مانند یک دونده به صورت تعادلی و برنامه ریزی شده در مسیر حرکت کنند . برای مثال می توان 5 روز از هفته از ساعت 8 صبح تا 6 بعد از ظهر به مطالعه و یادگیری پرداخته و پس از آن نیز به دیگر کارهای روزمره شان .
این روش تضاد روش قبلی بوده و توصیه می کند که مانند یک دونده رفتار نکنید ؛ به طوریکه یک دونده نمی تواند مانند یک داوطلب کنکور و یا دانش آموز در حال تحصیل باشد ؛ اما چطور این شباهت به تضاد نسبت داده شد ؟
در واقع می توان گفت زمان های استراحت فردی که در حال درس خواندن بوده از اهمیت بالایی برخوردار است ؛ آیا می دانید دلیل آن چیست ؟ زیرا برخی از افراد امکان دارد که در زمان استراحت تمرکز خود را از دست داده باشند .
می توان گفت سعی کنید فعالیت ها و یا استراحت را از حالت معقول خود خارج نکرده و در چهارچوب مطالعه و یادگیری خود بگنجانید . تمرکز حواس از جمله فاکتورهای مهم مطالعه بوده که برای یادگیری از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد .
به طور مثال فرض کنید فردی در یک مهمانی و یا حتی محیط کار تصمیم به مطالعه گرفته باشد ؛ آیا این مطالعه فایده ای دارد ؟ بازده این مطالعه چطور است ؟ فرد با این روش از مطالعه چند درصد از مطالب را یاد می گیرد ؟
لازم است بدانید که در محیط هایی که عوامل حواس پرتی بسیار است ؛ فرد بی شک تمرکز خود را از دست خواهد داد . به همین دلیل می توان گفت برای یادگیری هر چه بهتر و سریع تر لازم است نه تنها عوامل حواس پرتی را دور کرده بلکه تمرکز حواس خود را نیز بالا ببرید .
برای اینکه مدام حواستان پرت نشود از عوامل مزاحمی مانند تلفن همراه ، اینترنت ، صحبت کردن با دیگران ، تماشا تلویزیون و غیره فاصله بگیرید . در نتیجه می توان گفت محیط انتخابی باید به گونه ای باشد که هنگام استراحت حواستان را به کلی درگیر نکند .
نتیجه گیری
با وجود توصیه های گفته شده همچنان افرادی وجود دارند که همچنان در ابتدای شروع مطالعه اکثر وقت خود را درگیر درس خواندن می کنند . به طور مثال فرض کنید فردی قصد یادگیری یک زبان خارجی را دارد ، این فرد چطور ممکن است به فرسودگی تحصیلی دچار شود ؟
اگر این فرد در روز 10 ساعت از زمان خود را مطالعه کرده و صرف یادگیری بگذارد ؛ در زمان های استراحت اخبار و یا آهنگ های خارجی گوش دهند . این فرد نه تنها پس از مدتی به فرسودگی تحصیلی دچار خواهد شد بلکه بهره ای نیز نخواهد برد./ح
منبع: هیوامگ