این جملات درد دل های زن میانسالی است که در محله علی آباد جنوبی ، نازی آباد واقع در منطقه 16 شهر تهران زندگی می کند، سال های سال همنشینی در کنار این کابل ها برایشان عادی شده اما در عین حال وحشت از یک اتفاق ناگوار همیشه در ذهنش کمین کرده است. حدود 20 سالی است که در این محله زندگی می کند اما در 20 سال گذشته این مقدار ساخت و ساز در اطراف کابل های برق انجام نشده بود، حدود 30 یا 40 سال گذشته در محل استقرار این کابل ها بیابان بود و اطراف آن خالی از سکنه، در آن شرایط هیچ گونه نگرانی بابت مضرات فشار قوی کابل های برق وجود نداشت.
اما در یک دهه گذشته ساخت و ساز در این محله بسیار توسعه یافته و همچنان ادامه دارد، شاید اگر از روز اول از ساخت و ساز و دادن مجوز تراکم در این محدوده ها جلوگیری می شد اکنون به این مساله فکر نمی کردیم که حالا با وجود سکونت صدها خانوار در این محله، چه اقدامی باید انجام دهیم.
وی ادامه می دهد: ضرب المثلی در این زمینه است که در مورد افرادی گفته می شود که مقدمات یک کار بزرگ را فراهم نکرده اند، اما اقدامات دیگری که مضر است ، انجام می دهند، از قدیم می گفتند، اول چاه را بکن ، بعد منارش را بدزد وضعیت ما در این محله حکم همین ضرب المثل را دارد.
با کمی گشت و گذار در محدوده علی آباد جنوبی ، کابل های برق فشار قوی با ارتفاع بسیار بالایی را می بینیم که چون چنار کنار هم قرار گرفته است، در محدوده این کابل ها، پارکی به عنوان بازیافت توسط شهرداری ساخته شده، یعنی در محلی که بیابان بود و مشرف به ساختمان های مسکونی، از محل پارک تا ساختمان های مسکونی فاصله ای نیست شاید به 15 قدم هم نرسد.
وقتی وارد پارک می شویم، وجود کابل های برق بیش از هر زمان دیگری خودنمایی می کند، از زیر این کابل ها که رد می شوی صدای وز وز ناشی از رد و بدل شدن برق و الکتریسیته از سیم های بسیار طویل و قوی، امانت را می برد و تصور می کنی هر آن ممکن است دچار برق گرفتگی شوی.
در پارک بازیافت که البته ساکنان محل از این اسم هم ناراضی هستند، بسیاری از بانوان منطقه در حال ورزش با وسائل ورزشی هستند، به میان آن ها می روم تا درد دل هایشان را بشنوم، بسیاری از آن ها هیچ توجهی به مشکل بزرگی که در محدوده زندگی آن ها وجود دارد که همان کابل های برق فشار قوی است، ندارند، یا از پیگیری این مساله خسته و ناامید شده اند یا به هیچ عنوان فکر نمی کنند وجود این کابل ها می تواند چه ضررهایی برای آن ها و فرزندانشان داشته باشد.
یکی از بانوان به مشکل نبود برق در پارک اشاره می کند و می گوید، با وجود اینکه کابل های فشار قوی در این محدوده وجود دارد اما این پارک از داشتن برق کافی محروم است ، این مساله سبب نا امنی پارک شده است. از سوی دیگر برخی از مسئولان برخی از صندلی ها که زیر کابل برق قرار دارند را برداشته اند در حالی که باید تعداد صندلی ها افزایش یابد.
آن دیگری می گوید باید از این فضا برای ایجاد ورزشگاه یا مرکز فرهنگی برای نوجوانان و جوانان محل استفاده شود.
اما خانم جوانی که در حال بازگشت از ورزش است به وجود کابل های برق فشار قوی اشاره کرده و با ناراحتی می گوید: ببینید خانم تا زمانی که تمام این امکانات به محله بیاید اما تکلیف این کابل های برق روشن نشود، هیچ فایده ای نخواهد داشت هر چه ورزش کنیم و امکانات رفاهی و فرهنگی به محله بیاوریم با وجود این کابل های برق، تمام سلامتی ما تحت تاثیر قرار می گیرد اتفاقا بهتر که هیچ امکاناتی به منطقه نیاید تا در اثر هزینه کرد بودجه، دیگر نتوان برای این کابل های برق کاری کرد.
**تمام وسائل خانه برق دارد/ ساخت و ساز ساختمان های 240 واحدی
وی اضافه می کند: باورتان می شود تمام وسائل خانه برق دارد، وقتی دستگیره درب اتاق خواب ها را می گیریم، یا در آب ظرف و ظروف را شستشو می دهیم، کابینت ها، همه و همه برق دارند، حتی صندلی های پارک و اشیای آهنی برق دارد، باید مسئولان به فکر ما باشند در ست است که از ابتدا نباید این جا خانه ای ساخته می شد اما مردم که مقصر نیستند ، خانه ساخته شده و مردم خانه ها را خریدند.حتما باید اتفاق ناگواری مثل پلاسکو رخ دهد تا به فکر بیفتند؟
در این بین بانوان این حرف را تصدیق می کنند و می گویند درست است تقریبا تمام وسائل خانه برق دارد.
یکی از نگهبان های پارک که در حال آبیاری درخت های پارک است می گوید: در اطرف این کابل های برق، ساختمان های 240 واحدی،160 واحدی، 96 واحدی و 40 واحدی وجود دارد، اگر قرار بود ساخته نشود که نباید این همه ساخت و ساز آن هم با واحدهای بسیار ساخته می شد.
خانم جوان دیگری که در یکی از واحدهای اطراف این دکل های برق زندگی می کند، می گوید: مدتی است که تحت درمان هستم، تست ماموگرافی ام مثبت بوده است از پزشکم پرسیدم در کنار دکل های فشار قوی برق زندگی می کنم آیا ممکن است در اثر وجود این دکل ها دچار سرطان شده باشم؟ پزشکم با اطمینان گفت: بله قطعا تاثیر دارد بویژه برای زنان باردار و کودکان.
احمد امینی جانشین دبیر شورای یاری محله علی آباد جنوبی در این گزارش میدانی همراه ما بود، می گوید: این محدوده در حدود 40 سال گذشته بیابان بود، این محله اصلا جای سکونت نبوده است، در رابطه با جمع آوری این دکل ها ، شهرداری با برق منطقه هفت تیر نشست داشته اند اما به نتیجه مطلوبی نرسیدند چرا که گفته می شود جمع آوری این دکل ها هزینه هنگفتی در پی دارد، جمع آوری این دکل ها که از بعثت شروع و تا این محله ادامه دارد، بسیار هزینه بر است و دولت برآورد هزینه کرده است.
وی به قلبش که با باتری کار می کند، اشاره کرده و می گوید: فشار قوی این کابل های برق برای افرادی مثل من که دچار ناراحتی قلبی هستند یا قلب آن ها با باتری کار می کند بسیار مضر است.
آیا تا کنون اتفاق ناگواری در این محدوده افتاده است ؟کسی دچار برق گرفتگی شده است؟
«نه خداروشکر تا کنون هیچ اتفاق ناگواری رخ نداده است اما از قدیم گفته اند پیشگیری بهتر از درمان است.»
به زمین فوتبال خاکی که دقیقا زیر این دکل های فشار قوی قرار دارد اشاره کرده و ادامه می دهد: با وجود اینکه جوانان محل در این محدوده و دقیقا زیر برق فشار قوی فوتبال بازی می کنند، دچار حادثه بدی نشده اند اما دیده شده که گاها دچار سردرد و حالت تهوع شده اند.
آقای امینی راست می گوید زیرا من و عکاس ایرنا دچار سردرد و حالت تهوع شده ایم.
وی ادامه می دهد: مسئول اداره برق منطقه هفتم تیر می گوید در صورتی که بارندگی داشته باشیم این محدوده خطرناک است ، تمام صندلی های این پارک در اثر برخورد ، روشن می شوند. در گذشته این محدوده حلبی آباد بود و خانه های حلبی دقیقا در زیر این دکل ها قرار داشت تا اینکه ساخت و ساز در این محدوده شروع شد و وضعیت این چنین است که می بینید. این در حالی است که گفته می شود باید براساس مصوبه اداره برق، هیچ ساخت وسازی در زیر دکل های فشار قوی برق و در حریم آن انجام نشود.
**وعده های عملی نشده مسئولان شهری/ رئیس جمهور به دادم ما برس
علی اکبر اکبری عضو خانه سالمندان محله علی آباد جنوبی است، می گوید: شهردار تهران حدود چهار سال گذشته قول داد تا این کابل های برق را تا پایان سال از محله جمع آوری کند اما این اتفاق نیفتاد تنها کاری که انجام شده برخی از صندلی های ابتدای پارک که زیر دکل ها قرار دارد را برداشته اند، وضعیت این محله در قیمت خانه ها تاثیرگذار بوده و کاهش قیمت خانه ها سبب شده تا این محله مهاجر پذیر شود و بسیاری از مردم از شهرستان های دیگر به این محله بیایند. این اقدام شهردار تهران ، نظر ما را در موردش عوض کرد.
وی از رئیس جمهور منتخب خواست و تاکید کرد که حتما در این نوشتار عنوان شود: شهرداری که کاری برای ما انجام نداد حداقل رئیس جمهور به داد ما برسد، فارغ از اینکه من یا سایر اهالی محل به چه کسی رای داده ایم از رئیس جمهور منتخب می خواهیم تا مشکل اهالی این محل را رفع کند، یا کابل های برق را از این محدوده جمع آوری کرده و دیگر اجازه ساخت و ساز ندهند یا به فکر زیر زمینی کردن این کابل های برق باشند.
وی با اشاره به اینکه این محله ضعیف ترین محله تهران است، می گوید: فکر نکنم تا کنون غربالگری بهداشتی در این محله بابت کابل های برق انجام شده باشد، در گذشته اکثر اهالی این محله بازاری بودند اما بیمه نداشتند در کارشان به مشکل برخورد کرده بیکار شدند، در حالی که دارای زن و بچه هستند و تنها به یارانه 45هزار تومانی که از دولت می گیرند، دلخوش کرده اند. حال اگر بیماری به سراغ این افراد بیاید، با نداشتن شغل و درآمد باید چه کاری انجام دهند؟ بارها آقای... از شورای شهر آمد و گفت به من رای بدهید حتما این مشکل را حل می کنم، هیچ یک از این آقایان کاری نکردند چون به فکر انتخابات و رای آوری خود بودند نه فکر مردم.
**بارها برای بیان مطالبات مردم پشت درها ماندیم
احمد کریمی هیات رئیسه شورای یاری محله علی آباد جنوبی می گوید برای بیان مطالبات مردم از جمله جمع آوری دکل های برق یا زیر زمینی کردن آن بارها پشت درها ماندیم. ما پل ارتباطی مردم و مسئولان هستیم و باید خواسته و مطالبات آن ها را به گوش مسئولان برسانیم تا اگر می توانند برای مردم کاری انجام دهند اما متاسفانه تا کنون اقدامی در این زمینه انجام نشده است.
وی می گوید: دیگر بابت این مساله ناامید شده ایم و به فکر تامین سایر مطالبات مردم مثل بردن برق به پارک بازیافت، کمک از نیروی انتظامی برای تامین امنیت محله، ایجاد سوله چند منظوره و غیره هستیم.
** دکل های برق فشار قوی زیر زمینی می شوند
نسیم اقبال رئیس اداره محیط زیست شهرداری منطقه 16 شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید: براساس مصوبه وزارت نیرو قرار است تا پنج سال آینده تمام دکل های فشار قوی برق زیر زمینی شود، پرونده مربوط به منطقه 16 نیز تشکیل شده و به شورای شهر تهران ارسال شده است.
وی می افزاید: منطقه 16 تنها منطقه ای در سطح کشور است که از نظر زیست محیطی دارای لوح سبز است به گونه ای که در داخل نیروگاه، پایش آنلاین وجود دارد و میزان آلایندگی ها را ثبت می کند از سوی دیگر پیش از این در نیروگاه برق از سوخت گازوئیل استفاده می شد اما اکنون از گاز استفاده می شود.
اقبال اضافه می کند : یکی از مباحثی که مورد آزار مردم است،صدای ناشی از نیروگاه بود اما اکنون بحث صدا مطرح نیست بحث دکل ها مطرح است.
رئیس اداره محیط زیست شهرداری منطقه 16 ادامه می دهد : از سال گذشته موضوع انتقال کابل ها به زیر زمین براساس مصوبه وزارت نیرو، مطرح است اما باید بودجه از وزرات نیرو تزریق شود در حالیکه تاکنون هیچ گونه بودجه ای در این زمینه اختصاص نیافته است.
اقبال با بیان اینکه پیگیر اثرات زیان بار روانی و جسمانی دکل های فشار قوی برق بوده ام، می گوید: امواج الکترومغناطیستی دکل های فشار برق قوی بر سلامت ساکنان بر کسی پوشیده نیست بخصوص اینکه قدرت برق یک هزار وات یا بالاتر و در شعاع 20 تا 50 متری باشد، می تواند مشکلات مغزی، خونی و حتی معلولیت ایجاد کند.
وی در پاسخ به این سووال که آیا فاصله دکل ها با ساختمان های مسکونی که به وفور مجوز تراکم گرفته اند را برآورد کرده اید؟ می گوید: اندازه گیری به صورت تکه ای انجام شده نه به صورت کامل چرا که نیازمند اختصاص بودجه است.
به گفته وی امواج الکترومغناطیستی در رنگ فضای سبز تاثیر گذاشته و آن ها را از رنگ سبز به زرد تبدیل کرده است.
اقبال اضافه می کند: پایش آلاینده ها و امواج الکترومغناطیستی در منطقه انجام شده و قرار است اطلس محیط زیست منطقه 16 تا یک یا دوماه دیگر تکمیل شود.
**آیا همجواری با کابل های برق فشار قوی واقعا مضر است؟
شاید این سووال برای خیلی ها پیش آمده باشد که سکونت و همجواری در کنار کابل های برق فشار قوی واقعا مضر است.
برخی دانشمندان وجود رابطه بین انواعی از میدان های الکترو مغناطیسی و سرطان خون در کودکان را تایید و اعلام کرده اند کابل ها و دکل های برق فشار قوی می توانند سبب بروز سرطان خون به ویژه در کودکان شود.
امواج الکترومغناطیسی که از دکل های برق فشار قوی با ولتاژ یک هزار ولت یا بالاتر صادر می شود می تواند بر سلامت ساکنین اطراف دکل که تا شعاع 20 یا 50 متری زندگی می کنند تاثیرگذار باشد و برای آنان مشکلات خونی، مغزی و حتی معلولیت به وجود آورد.
نتایج تحقیقات نشان می دهد که تاثیر این امواج بر کودکان و نوجوانان بیش از سایر گروه های سنی است.از این رو کارشناسان محیط زیست و حوزه سلامت ، زیستن در مجاورت و حریم خطوط برق فشار قوی را تایید نمی کنند.
این درحالی است که گفته می شود، همه وسایل برقی چه با ولتاژ پایین و ولتاژ بالا، دو میدان الکتریکی و مغناطیسی ایجاد می کنند و هر کدام از این میدان ها، حاوی انرژی است که بر بدن هر موجود زنده ای از جمله انسان که در معرض این میدان ها قرار می گیرد، تاثیر می گذارد.
زمانی که وسیله ای مانند لباسشویی به برق متصل است علیرغم این که خاموش است دارای میدان الکتریکی است و از نظر بهداشتی این میدان الکتریکی نکته قابل توجهی است اما برای ایجاد میدان مغناطیسی حتما وسیله باید روشن باشد، بنابراین حتی اگر وسیله به برق اما خاموش هم باشد، بسته به میدانی که ایجاد می کند، حاوی انرژی است و می تواند فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
بسیاری از کارشناسان حوزه سلامت و محیط زیست امواج ساطع از میدان های الکترومغناطیسی را تهدیدی بر سلامت انسان می دانند براین اساس هرچه ولتاژ خطوط فشار قوی بالاتر باشد قطعا می تواند میدان های مغناطیسی قوی تری را ایجاد کند که آثار سوء این میادین بر انسان ثابت شده است و حتی می تواند تاثیر بر محیط زیست هم داشته باشد.