کد خبر: ۹۶۱۱۷۳
تاریخ انتشار: ۱۳ ارديبهشت ۱۴۰۰ - ۰۹:۳۸ 03 May 2021

تابناک ایلام  ::روز گذشته مقام معظم رهبری در سخنان مهمی که از شبکه های  مختلف صدا وسیما پخش شد در واکنش مستقیم به مواضع اخیر وزیر امور خارجه کشورمان در خصوص تاثیر میدان بر دیپلماسی جمهوری اسلامی فرمودند :"از بعضی مسئولین کشور هم این روزها حرف هایی شنیده می شود که مایه تاسف و تعجب است "

حضرت آیت الله خامنه ای در بخش دیگری از سخنان خود در تبیین سیاست خارجی ودیپلماسی نظام خاطر نشان کرد  :"سیاست خارجی در هیچ جای دنیا در وزارت امور خارجه تعیین نمی شود .تصمیمات تابع وزارت امور خارجه نیست واین وزارت خانه مجری است ".

هر چند رهبری انقلاب به صراحت عنوان کرد که سیاستگذاری خارجی کشور در  مجامع بالادستی  وزارت خارجه صورت می پذیرد اما به فاصله کوتاهی از پخش بیانات معظم له ،تحلیل وتفسیرهای متعددی را از سوی دو جریان مختلف در فضای مجازی ورسانه ای شاهد بودیم.

در این سالها وبه دنبال توافق هسته ای جمهوری اسلامی با پنج قدرت بزرگ جهان موسوم به برجام ، گشایش هایی در اقتصاد کشور ایجاد شد ،موضوعی که می توانست دست برتر جریان حامی دولت و اصلاح طلبان در رقابت های انتخاباتی قلمداد شود .

اما با این حال از همان ساعات اولیه اعلام امضای برجام  ،مخالفت شدید جریان مخالف دولت،متشکل از طیف تند اصولگرایان ،مداحان ،تریبون داران و رسانه ملی با این توافقنامه بین المللی را شاهد بودیم . به موازات  خروج ترامپ از برجام وبازگشت تحریمهای اقتصادی و افزایش فشار بر حوزه های محتلف اقتصادکشور ،مخالفتها با برجام وهر گونه مذاکره برجامی تشدید شد.

استفاده از تعابیر گوناگونی از قبیل معاهده ننگین برجام ،ننگ برجام ،دیپلماسی رذیلانه و التماس ،مذاکرات سازش کارانه ،ساخت وانتشار مستندهای مختلف در تقابل با این معاهده بین المللی و در نهایت تصویب قانون مرتبط با نفی مذاکره برجامی در مجلس یازدهم را باید در راستای نقش تعیین کننده مذاکرات هسته ای در جهت دهی به جریان قدرت در کشور تعبیر وتفسیر کرد .

با وجود صراحت مقام معظم رهبری در خصوص نقش وزارت خارجه در سیاست خارجی کشور،اما جریان اصولگرایی بعنوان مخالفین اصلی برجام ومذاکرات که پس از تبیین سیاست خارجی نظام از سوی رهبری به نوعی دچار غافلگیری و سردرگمی شده بودند ،با اصرار بر مواضع قبلی خود ،همچنان وزارت خارجه کشور را در اجرای دقیق سیاست های نظام در حوزه مذاکرات هسته ای مقصر جلوه دادند.

در جایی نیز برای فرار از بن بستی که این سالها در تقابل با برجام به عنوان تصمیم نظام برای خود ایجاد کرده اند ،به تشریح ترکیب  اعضای شورای امنیت ملی پرداخته وسعی در القاء این گزاره را در بین افکار عمومی داشتند که سنگینی ترکیب اعضای شورای امنیت ملی به نفع دولت ،منجر به اتخاذ تصمیمات بالادستی در حوزه سیاست خارجی و به صورت خاص در مذاکرات برجامی شده است . این درحالیست که  براساس قانون ، مصوبات شورای عالی امنیت ملی پس از تایید رهبری قابلیت اجرایی به خود خواهد گرفت.

از سویی نیز جریان حامی دولت و رسانه های منتسب به جریان اصلاح طلبی در تحلیل هایی به تبیین مواضع رهبری در خصوص سیاست خارجی ونقش وزارت خارجه در سیاست گذاری و دیپلماسی پرداختند.قاطبه تحلیل شبکه های مجازی و رسانه ای حامیان دولت بر نقش وزارت خارجه در مذاکرات هسته ای و برجامی بعنوان تصمیم کلان نظام استوار بود.

به عقیده تحلیلگران اصلاح طلب،سخنان رهبری چیزی همسان با تبیین دیپلماسی کشور از زبان محمد جواد ظریف بوده است. چرا که صوت انتشار یافته ،وزیر امور خارجه نیز دیپلماسی کشور را تابع سیاست های کلان نظام دانسته ونقش واقعی این وزارتخانه را در سیاست خارجی تبیین نموده است.

مهمترین تحلیل صورت گرفته از سوی جریان حامی دولت به مذاکرات برجامی وهسته ای برای احیاء برجام متمرکز شده است ،چرا که آنان با این استدلال که براساس سخنان رهبری وقتی سیاست های برجامی ومذاکرات در مجامع بالادستی اتخاذ می شود و وزارت خارجه صرفا مجری این سیاست هاست ،مخالفین برجام ومذاکرات چه توجیهی بر رذیلانه و سازشکارانه خطاب کردن این مذاکرات دارند؟!آیا پس از سخنان رهبری ،باز هم می توانند بر مذاکرات هسته ای ،برچسب سازشکاری ،سرسپردگی و وادادگی بزنند؟!

هرچند رهبری معظم انقلاب دیدگاه خود را در خصوص سیاست خارجی کشور  کوتاه وصریح تبیین نمودند ،اما در تحلیل فحوای بیانات رهبری می توان گفت که این سخنان سرشار از خط ومشی سیاست خارجی وداخلی کشور بود که اهل فن می توانند با موشکافی آن مسیر سیاست داخلی و خارجی کشور در دو حوزه انتخابات و مذاکرات را از آن استنباط نماید. سخنان رهبری حاوی نکات مهمی در خصوص سیاست خارجی و انتخاباتی نظام بود ؛

نکته اول ؛جریان اصلاحات سرمایه گذاری گسترده ای را بر روی محمد جواد ظریف بعنوان گزینه اصلی خود برای انتخابات 1400انجام داده بودند . مذاکرات هسته ای اخیر وین نیز برگ برنده انتخاباتی این جریان تلقی می شود . چرا که چشم بخشقابل توجهی از مردم به این مذاکرات است که از همکنون نیز ارتعاشات آن تاثیر خود بر قیمت ارز وخودرو بر جای گذاشته است .

بنابراین جریان اصلاحات مترصد پایان مذاکرات هسته ای بود تا با نهایی شدن آن ،در روزهای نردیک به ثبت نام نامزدهای انتخاباتی ،از گزینه خود یعنی محمد جواد ظریف رونمایی نمایند . قطعا تاثیر مذاکرات اخیر در گره گشایی از مشکلات اقتصادی کشور ومعیشت مردم ،تاثیر کمی نخواهد بود ،از اینرو درکنار محبوبیت ظریف ،این مولفه می توانست اجماع گسترده ای را در انتخابات پیش رو به نفع محمد جواد ظریف شکل داده و وی را روانه پاستور نماید.

انتشار این فایل صوتی محرمانه در حقیقت تیر خلاصی بود از سوی کسانیکه دست جریان اصلاحات را خوانده ودر یک بازی خطرناک محمدجواد ظریف ر اقربانی نمودند.هرچند اینگونه استنباط می شود نکته برجسته انتشار این صوت ،واکنش عالی ترین مقام سیاسی واجرایی کشور در تبیین نقشه راه سیاست خارجی و تبرئه دستگاه دیپلماسی ودولت در جریان برجام  وسیاست خارجی کشور است ،اما با موضع اخیر رهبری نسیت به سخنان ظریف باید گفت اولین برداشت از سخنان رهبری ،سوختن همیشگی ظریف در سپهر سیاسی کشور است .

نکته دوم؛رهبری با اعلام اینکه سیاست خارجی کشور در مجامع بالادستی تبیین می شود ،ضمن اینکه این نکته را به مخالفین مذاکرات هسته ای گوشزد نمود که کمتر سیاست خارجی کشور را به چالش بکشند ،پیام اصلی آن متوجه جریان حامی دولت بود تا دام ها برای بهره برداری از مذاکرات هسته ای در انتخابات ریاست جمهوری حرداد 1400را برچیده وامکان استفاده ابزاری از نتیجه مذاکرات در رقابت های انتخاباتی را از محاسبات وبرنامه ریزی های خود خارج نمایند.

نکته سوم ؛حامل این پیام به طرف های خارجی مذاکره کننده بود که سیاست خارجی نه در دولت ووزارت خارجه ،بلکه در ارکان بالادستی نظام اتخاذ می شود ،عمر این دولت وتیم مذاکره کننده فعلی رو به پایان است ،بنابراین باید این توافق به حساب دولت آینده جمهوری اسلامی ریخته شود و مضافا اینکه مبنا وچارچوب اصلی این مذاکرات وخط ومشی آن را نه این تیم ،بلکه سیاست گذاران کلان نظام تبیین می کنند.

نکته چهارم ؛نکته پایانی اینکه آمریکایی ها باید بدانند که در صورت زدن زیر مذاکرات و پیگیری راهبرد تحریم های اقتصادی ،نه تنها از خود مشروعیت زدایی خواهند کرد ،بلکه نتیجه هرگونه عقب نشینی  وعدم توافق در مذاکرات اخیر، به خروج دولتی رادیکال از صندوق های رای جمهوری اسلامی و تقویت لایه های سخت قدرت در کشور منجر خواهد شد که سیاست آن بر افزایش سطح غنی سازی اورانیوم ،توسعه برنامه های هسته ای و مواجهه سخت تر با سیاست های منطقه ای ایالات متحده استوار خواهد بود . موضوعی که منجر به عدم تحقق شعارهای انتخاباتی بایدن در کاهش تنش ها در خاورمیانه ،عدم بازگشت به برجام و چالش آفرینی برای دولت بایدن خواهد شد.

با کنار هم قرار دادن تمامی مباحث صورت گرفته ،تحلیل های صورت گرفته از سخنان رهبری در دو حوزه انتخابات ومذاکرات هسته ای ،اینگونه برداشت می شود که مذاکرات هسته ای وبرجامی سیاست کلان نظام است و راهبرد فعلی نظام نیز برداشتن تحریم ها از طریق مذاکرات هسته ای و ایجاد گشایش در پرونده های متعدد منطقه ای وبین المللی است . سیاستی که تنها از طریق روی کار آمدن دولتی معتدل که فهم درستی از مذاکرات داشته باشد دنبال خواهد شد.

 

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار