ادعای وزارت امورخارجه آمریکا درباره بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران با واکنش منفی گسترده کشورهای بزرگ دنیا و اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد روبرو شده است. معاون سفیر روسیه در سازمان ملل متحد در این زمینه خطاب به آمریکا نوشت: آیا واشنگتن کر است؟!
کد خبر: ۹۰۱۳۵۰
تاریخ انتشار: ۳۰ شهريور ۱۳۹۹ - ۱۲:۴۰ 20 September 2020

وزارت خارجه آمریکا بامداد یکشنبه مدعی شد تمام تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، از جمله محدودیت تسلیحاتی با توسل به اسنپ بک ( مکانیسم ماشه) دوباره احیا شده است .

در بیانیه وزرات خارجه آمریکا آمده است که کارزار فشار حداکثری بر ایران ادامه دارد و در روزهای آینده، گستره‌ای از اقدامات بیشتر برای تقویت اجرای تحریم‌های سازمان ملل از سوی ایالات متحده اعلام خواهد شد.

«مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا در این بیانیه ایران را بزرگترین تهدید برای منطقه غرب آسیا دانسته و گفته است: «امروز، آمریکا از بازگشت عملاََ تمام تحریم‌های سازمان ملل بر ایران، که پیشتر لغو شده بودند، استقبال می‌کند».

وی مدعی شد: «تحریم‌ها متعاقب فرایند اسنپ‌بک ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، بازگشته‌اند».

پمپئو افزود: «این اطلاعیه، فرایند ۳۰ روزه‌ای را آغاز کرد که منجر به بازگشت تحریم‌های پیشتر لغو شده سازمان ملل شد، که در ساعت ۸ شب وقت تابستانی شرقی روز ۱۹ سپتامبر (۴:۳۰ بامداد یکشنبه به وقت تهران) اجرایی گردید. این یعنی که از امروز، تمام مفاد قطعنامه‌های ۱۶۹۶، ۱۷۳۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳، ۱۸۳۵ و ۱۹۲۹ که ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ ملغی شده بودند، دوباره فعال شده‌اند»

به گفته وزیر خارجه آمریکا: «ایالات متحده این تصمیم قاطع را گرفت زیرا علاوه ‌بر عدم اجرای تعهدات برجامی توسط ایران، شورای امنیت هم محدودیت تسلیحاتی بر ایران را تمدید نکرد، چیزی که برای ۱۳ سال در جریان بود. انفعال شورای امنیت می‌توانست راه را برای ایران جهت خرید تمام انواع تسلیحات متعارف در تاریخ هجدهم اکتبر هموار کند».

 لغو شدن اقدامات ذکر شده در پاراگراف‌های ۷، ۸ و ۱۶ تا ۲۰ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت موضوعی است که وزیر امور خارجه آمریکا به آن اشاره کرده است. بر این اساس به ادعای وزیر امور خارجه امریکا علاوه بر محدودیت تسلیحاتی،  محدودیت‌هایی مانند تعامل با ایران در فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی و بازفرآوری، ممنوعیت ساخت و آزمایش موشک بالستیک توسط ایران و تحریم‌ها بر انتقال فناوری‌های مرتبط با هسته‌ای و موشکی به ایران نیز اعمال خواهد شد.

وزارت خارجه آمریکا در این بیانیه  از تمام اعضای سازمان ملل خواسته است به صورت کامل به الزامات خود برای اجرای این اقدامات پایبند باشند. 

واکنش منفی به ادعاهای پمپئو

اما پاسخ کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل در همان ساعات اولیه صدور این بیانیه و حتی در روزهای قبل از آن چیزی نبود که پمپئو انتظار آن را داشت.

پیشتر همه اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد به جز دومینیکن، به همراه ریاست این شورا اعلام کرده‌اند که آمریکا به دلیل خروج از برجام در جایگاهی نیست که بتواند مکانیسم ماشه را فعال کند و شورای امنیت هیچ اقدامی در این خصوص نخواهد کرد. سه کشور اروپایی روز جمعه نیز در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل مخالفت خود را با بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران اعلام و تاکید کردند که آمریکا به دلیل خروج از برجام نمی‌تواند مکانیسم ماشه را علیه ایران فعال کند.

  دبیرکل سازمان ملل متحد نیز خطاب به شورای امنیت این سازمان از انجام نگرفتن هیچ اقدامی در ارتباط با ادعای آمریکا مبنی بر بازگشت تحریم‌ها علیه ایران به دلیل نبود قطعیت در خصوص صحت این ادعا خبر داد.


 فارس به نقل از رویترز خبر داده است «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد به شورای امنیت این سازمان گفته است، نمی‌تواند در ارتباط با ادعای آمریکا مبنی بر بازگشت همه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران اقدامی انجام دهد زیرا «عدم قطعیت» در این خصوص وجود دارد.

بر اساس نامه گوترش به شورای امنیت که به رویت خبرگزاری رویترز رسیده، درباره آغاز شدن این روند و در عین حال در ارتباط با سرنوشت تحریم‌ها و بازگشت آن عدم قطعیت وجود دارد.

گوترش در این نامه تاکید کرده است که وظیفه دبیر کل نیست که در چنین شرایطی اقدام کند شرایطی که گویی چنین عدم قطعیتی وجود ندارد.

«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد پیشتر نیز در پاسخ به ادعاهای وزیر امور خارجه آمریکا تصریح کرده بود که این سازمان در خصوص برجام بر اساس نظر شورای امنیت عمل می‌کند.

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که آمریکا مدعی فعال کردن مکانیسم ماشه است و این در حالی است که همه اعضای شورای امنیت با آن مخالف هستند و در این شرایط سازمان ملل متحد چه اقدام‌ها و تماس‌هایی انجام داده است، گفته بود: «موضوع بسیار ساده است. تفسیر قطعنامه‌ها وظیفه شورای امنیت است و ما نیز طبق نظر این شورا عمل می‌کنیم».

فرانسه و روسیه چه گفتند؟

در ساعات نخست صدور  بیانیه پمپئو نیز دیمیتری پولیانسکی معاون سفیر روسیه در سازمان ملل متحد، اقدام غیرقانونی آمریکا در خصوص اعلام بازگشت تحریم‌ها علیه ایران را غیرقانونی خوانده و تصریح کرد که واشنگتن خود را تحقیر می‌کند.

وی در پیامی توئیتری نوشت: بسیار دردآور است که شاهد هستیم یک کشور بزرگ این‌گونه خود را تحقیر کرده و در هذیان‌گویی لجوجانه با دیگر اعضای شورای امنیت سازمان ملل مخالفت می‌کند. همه ما به صراحت در ماه آگوست اعلام کردیم که ادعاهای آمریکا در خصوص فعال‌سازی مکانیسم‌ماشه غیرقانونی است. آیا واشنگتن کر است؟

«نیکلا دو ریویر» سفیر فرانسه در سازمان ملل متحد نیز بامداد یکشنبه در پیامی توییتری مخالفت کشورش را با ادعای آمریکا مبنی بر بازگشت همه تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران از بامداد امروز، اعلام کرد.

دو ریویر نوشت: سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه به اجرای کامل برجام پایبند می‌مانند. این تنها راه مهار برنامه هسته‌ای ایران است. امروز تحریم‌های سازمان ملل [علیه ایران] همچنان لغو شده باقی می‌ماند و ایران همچنان مسوول عمل به وظایف خود [در برجام] است.

تخت روانچی: هیچ اتفاقی نیفتاده است

نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد هم درباره ادعای دولت ترامپ مبنی بر بازگردانده شدن تحریم‌های پیشین شورای امنیت علیه ایران هم گفت: آمریکایی‌ها در طول چند ماه گذشته تلاش زیادی کردند که هم فضای بین‌المللی را نسبت به جمهوری اسلامی ایران مسموم کنند و هم در شورای امنیت تحرکاتی داشته باشند تا بتوانند از دید خودشان فضا را برای ممانعت از لغو محدودیت‌های تسلیحاتی ایران آماده کنند.

تخت‌ روانچی که با ایرنا گفت‌گو می کرد افزود: آنها با کشورهای مختلف عضو شورا تماس داشتند و می‌گفتند که به هیچ وجه نباید محدودیت تسلیحاتی ایران در ۲۷ مهرماه برداشته شود و خواستار آن بودند که شورا چنین اجازه ای را به ایران ندهد.

نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد ادامه داد: از این رو، شورا را محک زدند، ابتدا چندین ماه قبل، یک پیش نویس اولیه قطعنامه‌ای را با چند عضو شورا مطرح کردند و بازخوردی که گرفتند این بود، فضا مثبت نیست.

تخت روانچی اضافه کرد: پس از آن، با تلاش خیلی شدیدی قطعنامه طولانی را برای تمدید محدودیت تسلیحاتی ایران مطرح کردند و تصور می کردند که اگر شورای امنیت با آن قطعنامه موافقت نکند، با قطعنامه کوتاه‌تری موافقت خواهد کرد. آن قطعنامه طولانی را مطرح کردند و دیدند اعضا شورا موافق نیستند و به این صورت، آن را به طور رسمی مطرح نکردند.

وی یادآور شد: وقتی دیدند که فضا برای تصویب چنین قطعنامه طولانی مساعد نیست، آن را به چهار پاراگراف تقلیل دادند و فکر می کردند با قطعنامه کوتاه‌تر، می توانند اعضای شورا را با خودشان همراه کنند اما در رای گیری مشخص شد که ۱۱ عضو شورا همراه نبودند، ۲ عضو مخالفت کردند و تنها یک کشور دیگر با آمریکا همراهی کرد.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد خاطرنشان کرد: این شکست بسیار بزرگی برای آمریکایی‌ها بود که حتی شرکای نزدیکشان هم با آنها همراه نیستند، از قبل هم تهدید کرده بودند که اگر قطعنامه به تصویب نرسد، به سراغ قطعنامه ۲۲۳۱ می‌رویم و چون هنوز عضو برجام هستیم! می‌توانیم از سازوکار داخل آن استفاده کنیم.

تخت‌روانچی اظهار کرد: شما دیدید که اعضای شورای امنیت در نامه‌های جداگانه و مشترک به رئیس شورای امنیت، با این ادعای آمریکا مخالفت و تصریح کردند که چون آمریکا عضو برجام نیست، نمی‌تواند از مکانیسم قطعنامه ۲۲۳۱ استفاده کند، بنابراین هر تصمیمی که آمریکا در این زمینه بگیرید، از دید اعضای شورای امنیت تصمیمی باطل و پوچ است.

وی افزود: روسای شورای امنیت در ماه اوت و سپتامبر هم تاکید کردند که آمریکا چنین حقی ندارد، اگر مراجعه کنید، خواهید دید که آمریکایی‌ها در این مدت شکست‌های متعددی را متحمل شدند.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد یادآور شد: حدود یکماه پیش به زعم خودشان به رئیس شورای امنیت نامه نوشتند تا فرایند بازگرداندن تحریم‌ها را آغاز کند و اعلام کردند پس از یک ماه این اتفاق، اجرایی خواهد شد. یک ضرب الاجل جعلی، غیرقانونی و غیر حقوقی که از دید اعضای شورای امنیت مردود است را اعلام کردند.

تخت‌روانچی اضافه کرد: امشب این ضرب الاجل جعلی آمد و گذشت؛ و هیچ اتفاقی نیفتاد، از قبل هم اعلام کرده بودیم که هیچ اتفاقی نمی افتد.

گاردین و بازتاب نامه گوترش 

به گزارش گاردین، آنتونیو گوترش به شورای امنیت سازمان ملل گفت در خصوص اعلام آمریکا مبنی بر بازگشت خودکار تمام تحریم های این سازمان علیه ایران (اسنپ بک)، "بلاتکلیفی" وجود دارد و این امر یعنی نمی تواند هیچ اقدامی در این باره انجام دهد. 

گوترش در نامه ای به شورای امنیت که رویترز می گوید آن را دیده است، تصریح کرد << در این خصوص که آیا روند اسنپ بک اعمال شده است یا خیر ظاهرا وضعیت بلاتکلیفی وجود دارد، و در عین حال مشخص نیست که آیا پایان (تحریم ها) همچنان ادامه خواهد یافت...>> 

این در حالی است که 13 کشور از 15 عضو شورای امنیت تاکید کرده اند اقدام واشنگتن در خصوص اعمال تحریم ها، بی اثر است زیرا این مکانیسم بر اساس توافق هسته ای ایران به دست آمده و آمریکا نیز در سال 2018 از توافق هسته ای خارج شد.

گوترش در ادامه این نامه افزود "این گونه نیست که چنین وضعیت نامشخصی وجود نداشته باشد تا دبیرکل به روند کار ادامه دهد.">>

یو اس ای تودی: دیگر طرف های برجام قصدی برای اعمال این تحریم ها ندارند

روزنامه "یو اس ای تودی" نیز تیتر خود را این گونه نوشت: " دولت ترامپ اصرار می کند که تحریم های سازمان ملل علیه ایران اعمال شده است. سازمان ملل می گوید نه! اعمال نشده است." 

به نوشته یواس ای تودی،  یک مشکل در این خصوص وجود دارد: بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان و روسیه یعنی دیگر کشورهای امضا کننده توافق هسته ای ایران هیچ قصدی برای اعمال این تحریم ها ندارند.

<< شورای امنیت سازمان ملل که توافق هسته ای ایران را تصویب کرده، به این نتیجه رسیده است که آمریکا برای اجرای ساز و کار موسوم به تحریم های اسنپ بک، از هیچ موقعیت حقوقی برخوردار نیست زیرا دیگر عضوی از این توافق محسوب نمی شود.>>

"ریچارد گلبرگ" که تا اوایل امسال در دولت ترامپ در امور تسلیحاتی ایران کار می کرد، می گوید انتظار دارد رئیس جمهور ترامپ، بخش های تجاری روسیه و چین را که فروش تسلیحات به ایران را تسهیل کنند،  تهدید به تحریم کند؛ به ویژه شرکت های دفاعی و بانک ها. 

وی که اکنون مشاور ارشد اندیشکده موسوم به دفاع از دمکراسی است، افزود << این یک مدل از جنگ دوجانبه است که در آن آمریکا از قدرت بازدارنده تحریم های مالی خود استفاده می کند تا مسکو و پکن را مجبور کند از بیم این که تحریم ها برایشان بسیار گران تمام خواهد شد، رفتار خود را تغییر دهند.>> وی معتقد است این که آیا این ساز و کار موثر خواهد بود، به تمایل ترامپ به اعمال آن تحریم ها بستگی دارد و این که آیا کشورهای طرفِ همکاری های تجاری با موسسات چینی یا روسی را که در فهرست سیاه قرار گرفته اند، تحریم کند یا خیر. 

در شرایطی که چین و روسیه با اعمال تحریم های ضد ایرانی مخالفت کرده اند، فرانسه، آلمان و سایر متحدان آمریکا در تلاش هستند توافق هسته ای ایران را حفظ کنند. به نوشته یو اس ای تودی، منتقدین می گویند ترامپ جایگاه خود را برای گسترش ابعاد توافق هسته ای از دست داده است. 

"ایلوت انجل" نماینده دمکرات نیویورک و رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا تصریح کرده است << دولت ترامپ حرف های بزرگی زده، اما هیچ دستاوردی نداشته است.>> اشاره وی، به ادعای ترامپ برای اعمال تحریم های اسنپ بک علیه ایران بوده است. به گفته انجل، آخرین اقدام دولت ترامپ << پذیرش نهایی شکست بوده است.>> 

پولیتیکو: ترامپ یک جنگ آشفته سیاسی راه انداخته است و خاورمیانه را نیز وارد بی ثباتی بالقوه کرده است

نشریه آمریکایی "پولیتیکو" هم از تلاش دولت ترامپ برای اعمال تحریم های ضد ایرانی، به عنوان اقدامی در چارچوب کارزار فشار حداکثری یاد کرده، می نویسد دونالد ترامپ چند هفته پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، یک جنگ آشفته سیاسی راه انداخته است و خاورمیانه را نیز وارد بی ثباتی بالقوه کرده است؛ آن هم در شرایطی که رئیس جمهور خود را به عنوان عامل صلح در منطقه می خواند. 

<< اقدامات ضد ایرانی ترامپ، همگی استراتژی انتخاباتی سال او محسوب می شوند تا شبیه بانی صلحی به نظر برسد که همچنان سرسخت است. به رغم بوق و کرنا درباره توافقات صلح از جمله پیمان آبراهام بین اسرائیل، امارات عربی متحده و بحرین که این هفته صورت گرفت، بسیاری از وعده های بزرگ ترامپ در عرصه سیاست خارجی، تنها چند هفته مانده به انتخابات، عمدتا محقق نشده است. مواردی نظیر توافق هسته ای با کره شمالی، سرنگونی رژیم مادورو در ونزوئلا و حصول یک توافق بهتر (از برجام) با ایران.>>

به نوشته پولیتیکو، اقدام ترامپ در اسنپ بک کردن تحریم های ضد ایرانی، تلاش برای نابودی هرچه بیشتر توافق برجام است که در دولت اوباما حاصل شد، تا ترامپ بتواند بعد از انتخابات، از نقطه نخست کار را آغاز کند. این اقدام هچنین تلاشی است برای آن که دولت احتمالی جوبایدن – رقیب دمکرات ترامپ در انتخابات- نتواند توافق هسته ای ایران را احیا کند.

"هنری روم" تحلیل گر امور ایران در سازمان مشورتی "گروه اوراسیا"، می گوید << هدف آمریکا نابودی کامل توافق هسته ای است تا در ویرانی رها شود. ایرانی ها چه خواهند کرد؟ آیا آنها ناظر این وضع خواهند بود و خواهند گفت که "اسنپ بک صورت گرفته است، ما از برجام خارج شده ایم و باید روند توسعه هسته ای خود را تسریع کنیم؟" یا این که می گویند "صبر کنیم تا انتخابات (آمریکا) و ببینیم چه پیش می آید؟" 

"نیسان رفعتی" محقق امور ایران در گروه بین المللی بحران هم با اشاره به تلاش های آمریکا برای اعمال تحریم های ضد ایرانی می گوید << اوضاع مانند آلیس در سرزمین عجایب است... بستگی به این دارد که کلمه "مشارکت کننده" چگونه تعبیر شود، می توان از آن هر تعبیری کرد...>>

بیانیه جدید سه کشور اروپایی

وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، انگلیس و فرانسه) امروز یکشنبه با انتشار بیانیه‌ای مشترک با تاکید بر پایبندی خود به اجرای کامل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تصریح کردند که اعلام ادعایی آمریکا در خصوص بکارگیری مکانیسم ماشه در برجام فاقد اثر قانونی است. 

 ایرنا گزارش داد، در این بیانیه که نسخه‌ای از آن در تارنمای وزارت امور خارجه انگلیس منتشر شده، آمده است: امروز مصادف است با ۳۰ روز پس از آنکه آمریکا تلاش کرد تا مکانیسم ماشه را فعال کند که به یک عضو مشارکت کننده برجام اجازه می‌دهد تا تحریم‌های چند جانبه علیه ایران را که در سال ۲۰۱۵ به موجب قطعنامه ۲۲۳۱ رفع شد و در شورای امنیت به تصویب رسید برگرداند.
در این بیانیه مشترک‌آمده است: فرانسه، آلمان و بریتانیا مد نظر دارد که ایالات متحده آمریکا در تاریخ ۸ می ۲۰۱۸ در پی خروج از برجام، عضو شرکت کننده در این توافق نیست. بنابراین اعلام ادعایی این کشور ذیل بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ که بین اعضای شورای امنیت توزیع شده، فاقد اثر قانونی است.
بیانیه یادشده تصریح می‌کند که هرگونه تصمیم یا اقدامی که بر همین اساس صورت گیرد اثر قانونی نخواهد داشت.
وزرای امور خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان خاطر نشان کردند که به اجرای کامل قطعنامه ۲۲۳۱ که بر اساس آن برجام در سال ۲۰۱۵ تصویب شد پایبند هستند.
آنها در بیانیه یادشده یادآور شدند که برای حفظ این توافق به صورت خستگی ناپذیری تلاش کرده و به اجرای آن متعهد هستند./الف

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار