حبیب اله منصورپور-شهردار سابق ایلام
اشتغال و صنعت
دارا بودن 11 درصد منابع گازی و 4 درصد منابع نفتی کشور، جاذبه های طبیعی و تاریخی زیبا و متنوع، هم مرزی با کشور عراق، صنایع دستی ریشه دار بومی و خیل عظیم نیروی انسانی تحصیل کرده، استان ایلام را واجد شرایط لازم برای توسعه پایدار معرفی می کند. متاسفانه ضعف نظام مدیریتی که سالهاست گریبانگیر استان ایلام است سبب شده که استان ما از این دریای بیکران منابع ارزشمند طبیعی و انسانی طرفی نبندد و بنابر آخرین آمارهای منتشر شده توسط مرکز آمار در رابطه با نرخ بیکاری ، استان ایلام سومین استان بیکار کشور باشد.
در کنار آمار بالای بیکاری، بودن جزو آخرین استانهای کشور از لحاظ ارزش افزوده صنعتی و تولید نشان دهنده آن است که نگاهی آسیب شناسانه و علمی به مشکل عدم توسعه استان نداشته ایم. تا بحال "توسعه" تنها در حد شعاری جذاب برای رسیدن به مقاصد سیاسی بوده و تلاش چشمگیری برای ترسیم و تدوین نقشه راه توسعه استان انجام نشده است.
آنچه می تواند استان را در مسیر توسعه پایدار قرار دهد نه شمار بی حساب افتتاح های پروژه های بی سرپرست، نه وعده های بزرگ و مبالغه آمیز و نه تصمیمات خرق الساعه بدون پشتوانه علمی است بلکه تدوین سند توسعه استان با مشارکت نخبگان و متخصصان بومی و کشوری است. سندی که میثاق التزام آوری برای تمام مدیران باشد تا از سلایق شخصی بپرهیزیند و با پایبندی به آن قطار توسعه را به ریل بازگردانند و در مسیری معین و مشخص و آینده دار به پیش رانند. انجام مطالعاتی مدون برای ترسیم راه رسیدن به توسعه و خروج از بحران رکود صنعتی استان ضروری تر از افتتاح پروژه های بی برنامه است. پروژه ها و طرح های صنعتی که نه تنها آمار طرح های نیمه تمام را افزایش می دهند بلکه منابع و وقت و توان را نیز هدر می دهند.
ضعف نظام مدیریتی، مدیریت کوتاه مدت و منافی تخصص گرایی، وجود نداشتن برنامه مدون، عدم باور به تفکر علمی در میان مدیران، عدم بکارگیری ظرفیت‌های علمی، دانشگاهی و تخصصی بومی، پیچیدگی امور اداری، عدم همکاری نظام بانکی، همراهی نکردن نظام مالیاتی و بیمه و نداشتن زیر ساخت های لازم (حمل و نقل، مراکز آموزشی مجهز، ارتباطات، دولت الکترونیک و ... ) همگی از دلایل این عقب ماندگی طولانی مدت است. تجربه نشان داده اعتماد به شعارهای پوپولیستی و بدون پشتوانه علمی، امید بستن به تصمیمات هیجانی و ترجیح علایق و تعصبات قومی به تصمیمات عقلی و تحلیلی نه تنها گره ای از مشکلات استان باز نمی کند بلکه ما را بیش از پیش در باتلاق عقب ماندگی و رکود فرو می برد.
سازمان‌های مردم نهاد
از سازمان های مردم نهاد (NGO) و انجمن ها و گروه ها ی اجتماعی غیر سیاسی به عنوان یکی از مهم ترین ارکان جامعه ی مدنی نام برده می شوند. سازمان هایی که همانند رسانه ها در کنار نظارت بر دولت ها، می توانند حامی آن ها در حل مشکلات غیر مترقبه نیز باشند.
از بحث فساد اقتصادی و مالی تا محیط زیست همه می توانند در قالب این گونه سازمان ها قرار گیرند. به طور کلی این سازمان ها با حل کردن مشکلات جامعه توسط فرد فرد جامعه دولت ها را به شهروندان از هر حیث وابسته تر کرده و دولت ها را بیش از پیش در جهت مصالح جامعه مهار می کنند.
حمایت قانونی از این سازمان ها و انجمن ها انتظار به حق جامعه ی جوان ایلامی است. جوان ایلامی به عنوان فعال ترین بخش جامعه به دنبال ایجاد فضایی مناسب برای حیات اجتماعی شهروندان و توسعه ی همه جانبه فرهنگی و به تبع آن حل مشکلات جامعه است و جامعه ای را در ذهن می پرورد که از طریق حضور هر چه بیشتر فرد در حیات اجتماعی شهر، شهروند و حقوق شهروندی تعریف حقیقی خود را بازیابد.
تصویب قوانین حمایتی و اجرای آن از طریق تعامل مجلس و دولت و استفاده از مدیران جوان در عرصه های مرتبط با فعالیت های اجتماعی جوانان در راس آن سازمان ورزش و جوانان از جمله حمایت هایی است که می تواند از سازمان ها و انجمن های اجتماعی صورت گیرد. در کنار این موارد با ایجاد فضاهای فرهنگی مناسب ( از نظر فیزیکی) و تلاش برای ایجاد دیدگاه مثبت در مدیران دولتی جهت همزیستی تعامل گرایانه با این انجمن ها و گروه ها بی شک تاثیر قابل قبولی بر حرکت رو به رشد این سازمان ها خواهد گذاشت.
فرهنگ و حقوق شهروندی
بی شک برای رسیدن به جامعه ای مطلوب باید شناخت کاملی از جامعه داشت، شناختی که کوچکترین اجزاء تا بزرگترین را در تعامل با هم لحاظ نماید و نیز با برش بخشی از جامعه به نقاطی مهم در آن دست یافت. در برش بخش فرهنگی جامعه، ایلام با کمبود های بسیاری روبه روست از نبود سینما و فرهنگسرا تا سرانه ی پایین فضای سبز شهری.
تاسف وقتی بیشتر می شود که این کمبود ها خود عوامل مشکلات روحی و روانی جامعه می باشند. چگونه می توان رتبه ی نخست خودکشی و جنایت، میزان بالای طلاق، نرخ بالای افسردگی و بیماری های روحی، اعتیاد، خشونت علیه کودکان و زنان و بسیاری معضلات دیگر را مشاهده کرد اما کمبود های فرهنگی را نادیده انگاشت. مگر نه این است که فرهنگ چون هوایی است که در آن نفس می کشیم پس چگونه نیاز جامعه را به فضاهای فرهنگی فراموش می کنیم.
با توجه به نرم های جهانی به ازای هر 10 هزار نفر یک سالن سینما باید ایجاد کرد و سرانه فضای سبز شهری 20 تا 25 متر مربع برای هر فرد است اما ایلام در کجای این نرم ها قرار دارد؟ نیاز جامعه امروز ما رسیدن به یک تعریف واحد است، آن چه می خواهیم باشیم و آن چه می خواهیم داشته باشیم، تعریفی مشترک از توسعه شهری و جامعه ی مطلوب و تلاش جهت رسیدن به آن. و آن چه ما را در این راه یاری می دهد استفاده از فرصت انتخاب است. انتخابی بر اساس برنامه تجربه و به دور از تعصب.
توسعه سیاسی و اقتصادی بدون توسعه فرهنگی امری ناشدنی و نتایج آن ناپایدار و گذرا خواهد بود. از آن سو توسعه فرهنگی بدون توجه به توسعه اقتصادی ابری سترون در سپهر اجتماع است. نهادهای مدنی، احزاب، رسانه‌های مستقل و آزاد و حضور افرادی توانمند در حوزه مدیریت با دغدغه توسعه فرهنگی می توانند حلقه‌های ارتباطی توسعه فرهنگی و توسعه اقتصادی باشند.
لزوم طرح‌های حمایتی از هنرمندان و فعالان فرهنگی، تقویت رسانه‌ها و نشریات، مطالبه برنامه‌های کیفی و با محتوا از صدا و سیمای استان، اعتقاد به سرمایه گذاری در توسعه زیرساخت‌های فیزیکی فرهنگی ( مانند سالن‌های سینما، تئاتر، فرهنگسراها، کتابخانه‌‌ها، نمایشگاه‌ها ) و نظارت بر شیوه درست خرج بودجه‌های فرهنگی ادارات و ارگان‌ها از اقداماتی است که می توانند به رشد فرهنگی جامعه منتج شود. حضور سیاستمداران و مدیرانی آشنا به کمبودهای زیرساختی که با مطالعات آسیب شناسانه در کنار تجارب شخصی می توانند برنامه‌هایی اساسی، کارشناسی شده و کاربردی را برای حرکت در مسیر توسعه تدوین کنند از لوازم به حرکت انداختن قطار توسعه در مسیر درست است.
پرهیز از شعارهای احساسی، قول‌های پوپولیستی و طرح‌های کارشناسی نشده و هیجانی نیازمند رشد فرهنگی و سیاسی عمیق یک جامعه است. امید آنکه با تشکیل جلسات هم اندیشی و رایزنی با نخبگان و کارشناسان بومی قدم در راه تدوین برنامه توسعه همه جانبه استان بگذاریم تا با رشدی پایدار و پایستار استان را از رکود درازمدت آن برهانیم./پ
دارا بودن 11 درصد منابع گازی و 4 درصد منابع نفتی کشور، جاذبه های طبیعی و تاریخی زیبا و متنوع، هم مرزی با کشور عراق، صنایع دستی ریشه دار بومی و خیل عظیم نیروی انسانی تحصیل کرده، استان ایلام را واجد شرایط لازم برای توسعه پایدار معرفی می کند. متاسفانه ضعف نظام مدیریتی که سالهاست گریبانگیر استان ایلام است سبب شده که استان ما از این دریای بیکران منابع ارزشمند طبیعی و انسانی طرفی نبندد و بنابر آخرین آمارهای منتشر شده توسط مرکز آمار در رابطه با نرخ بیکاری ، استان ایلام سومین استان بیکار کشور باشد.
در کنار آمار بالای بیکاری، بودن جزو آخرین استانهای کشور از لحاظ ارزش افزوده صنعتی و تولید نشان دهنده آن است که نگاهی آسیب شناسانه و علمی به مشکل عدم توسعه استان نداشته ایم. تا بحال "توسعه" تنها در حد شعاری جذاب برای رسیدن به مقاصد سیاسی بوده و تلاش چشمگیری برای ترسیم و تدوین نقشه راه توسعه استان انجام نشده است.
آنچه می تواند استان را در مسیر توسعه پایدار قرار دهد نه شمار بی حساب افتتاح های پروژه های بی سرپرست، نه وعده های بزرگ و مبالغه آمیز و نه تصمیمات خرق الساعه بدون پشتوانه علمی است بلکه تدوین سند توسعه استان با مشارکت نخبگان و متخصصان بومی و کشوری است. سندی که میثاق التزام آوری برای تمام مدیران باشد تا از سلایق شخصی بپرهیزیند و با پایبندی به آن قطار توسعه را به ریل بازگردانند و در مسیری معین و مشخص و آینده دار به پیش رانند. انجام مطالعاتی مدون برای ترسیم راه رسیدن به توسعه و خروج از بحران رکود صنعتی استان ضروری تر از افتتاح پروژه های بی برنامه است. پروژه ها و طرح های صنعتی که نه تنها آمار طرح های نیمه تمام را افزایش می دهند بلکه منابع و وقت و توان را نیز هدر می دهند.
ضعف نظام مدیریتی، مدیریت کوتاه مدت و منافی تخصص گرایی، وجود نداشتن برنامه مدون، عدم باور به تفکر علمی در میان مدیران، عدم بکارگیری ظرفیت‌های علمی، دانشگاهی و تخصصی بومی، پیچیدگی امور اداری، عدم همکاری نظام بانکی، همراهی نکردن نظام مالیاتی و بیمه و نداشتن زیر ساخت های لازم (حمل و نقل، مراکز آموزشی مجهز، ارتباطات، دولت الکترونیک و ... ) همگی از دلایل این عقب ماندگی طولانی مدت است. تجربه نشان داده اعتماد به شعارهای پوپولیستی و بدون پشتوانه علمی، امید بستن به تصمیمات هیجانی و ترجیح علایق و تعصبات قومی به تصمیمات عقلی و تحلیلی نه تنها گره ای از مشکلات استان باز نمی کند بلکه ما را بیش از پیش در باتلاق عقب ماندگی و رکود فرو می برد.
سازمان‌های مردم نهاد
از سازمان های مردم نهاد (NGO) و انجمن ها و گروه ها ی اجتماعی غیر سیاسی به عنوان یکی از مهم ترین ارکان جامعه ی مدنی نام برده می شوند. سازمان هایی که همانند رسانه ها در کنار نظارت بر دولت ها، می توانند حامی آن ها در حل مشکلات غیر مترقبه نیز باشند.
از بحث فساد اقتصادی و مالی تا محیط زیست همه می توانند در قالب این گونه سازمان ها قرار گیرند. به طور کلی این سازمان ها با حل کردن مشکلات جامعه توسط فرد فرد جامعه دولت ها را به شهروندان از هر حیث وابسته تر کرده و دولت ها را بیش از پیش در جهت مصالح جامعه مهار می کنند.
حمایت قانونی از این سازمان ها و انجمن ها انتظار به حق جامعه ی جوان ایلامی است. جوان ایلامی به عنوان فعال ترین بخش جامعه به دنبال ایجاد فضایی مناسب برای حیات اجتماعی شهروندان و توسعه ی همه جانبه فرهنگی و به تبع آن حل مشکلات جامعه است و جامعه ای را در ذهن می پرورد که از طریق حضور هر چه بیشتر فرد در حیات اجتماعی شهر، شهروند و حقوق شهروندی تعریف حقیقی خود را بازیابد.
تصویب قوانین حمایتی و اجرای آن از طریق تعامل مجلس و دولت و استفاده از مدیران جوان در عرصه های مرتبط با فعالیت های اجتماعی جوانان در راس آن سازمان ورزش و جوانان از جمله حمایت هایی است که می تواند از سازمان ها و انجمن های اجتماعی صورت گیرد. در کنار این موارد با ایجاد فضاهای فرهنگی مناسب ( از نظر فیزیکی) و تلاش برای ایجاد دیدگاه مثبت در مدیران دولتی جهت همزیستی تعامل گرایانه با این انجمن ها و گروه ها بی شک تاثیر قابل قبولی بر حرکت رو به رشد این سازمان ها خواهد گذاشت.
فرهنگ و حقوق شهروندی
بی شک برای رسیدن به جامعه ای مطلوب باید شناخت کاملی از جامعه داشت، شناختی که کوچکترین اجزاء تا بزرگترین را در تعامل با هم لحاظ نماید و نیز با برش بخشی از جامعه به نقاطی مهم در آن دست یافت. در برش بخش فرهنگی جامعه، ایلام با کمبود های بسیاری روبه روست از نبود سینما و فرهنگسرا تا سرانه ی پایین فضای سبز شهری.
تاسف وقتی بیشتر می شود که این کمبود ها خود عوامل مشکلات روحی و روانی جامعه می باشند. چگونه می توان رتبه ی نخست خودکشی و جنایت، میزان بالای طلاق، نرخ بالای افسردگی و بیماری های روحی، اعتیاد، خشونت علیه کودکان و زنان و بسیاری معضلات دیگر را مشاهده کرد اما کمبود های فرهنگی را نادیده انگاشت. مگر نه این است که فرهنگ چون هوایی است که در آن نفس می کشیم پس چگونه نیاز جامعه را به فضاهای فرهنگی فراموش می کنیم.
با توجه به نرم های جهانی به ازای هر 10 هزار نفر یک سالن سینما باید ایجاد کرد و سرانه فضای سبز شهری 20 تا 25 متر مربع برای هر فرد است اما ایلام در کجای این نرم ها قرار دارد؟ نیاز جامعه امروز ما رسیدن به یک تعریف واحد است، آن چه می خواهیم باشیم و آن چه می خواهیم داشته باشیم، تعریفی مشترک از توسعه شهری و جامعه ی مطلوب و تلاش جهت رسیدن به آن. و آن چه ما را در این راه یاری می دهد استفاده از فرصت انتخاب است. انتخابی بر اساس برنامه تجربه و به دور از تعصب.
توسعه سیاسی و اقتصادی بدون توسعه فرهنگی امری ناشدنی و نتایج آن ناپایدار و گذرا خواهد بود. از آن سو توسعه فرهنگی بدون توجه به توسعه اقتصادی ابری سترون در سپهر اجتماع است. نهادهای مدنی، احزاب، رسانه‌های مستقل و آزاد و حضور افرادی توانمند در حوزه مدیریت با دغدغه توسعه فرهنگی می توانند حلقه‌های ارتباطی توسعه فرهنگی و توسعه اقتصادی باشند.
لزوم طرح‌های حمایتی از هنرمندان و فعالان فرهنگی، تقویت رسانه‌ها و نشریات، مطالبه برنامه‌های کیفی و با محتوا از صدا و سیمای استان، اعتقاد به سرمایه گذاری در توسعه زیرساخت‌های فیزیکی فرهنگی ( مانند سالن‌های سینما، تئاتر، فرهنگسراها، کتابخانه‌‌ها، نمایشگاه‌ها ) و نظارت بر شیوه درست خرج بودجه‌های فرهنگی ادارات و ارگان‌ها از اقداماتی است که می توانند به رشد فرهنگی جامعه منتج شود. حضور سیاستمداران و مدیرانی آشنا به کمبودهای زیرساختی که با مطالعات آسیب شناسانه در کنار تجارب شخصی می توانند برنامه‌هایی اساسی، کارشناسی شده و کاربردی را برای حرکت در مسیر توسعه تدوین کنند از لوازم به حرکت انداختن قطار توسعه در مسیر درست است.
پرهیز از شعارهای احساسی، قول‌های پوپولیستی و طرح‌های کارشناسی نشده و هیجانی نیازمند رشد فرهنگی و سیاسی عمیق یک جامعه است. امید آنکه با تشکیل جلسات هم اندیشی و رایزنی با نخبگان و کارشناسان بومی قدم در راه تدوین برنامه توسعه همه جانبه استان بگذاریم تا با رشدی پایدار و پایستار استان را از رکود درازمدت آن برهانیم./پ
